Cilt 8 Sayı 5 (2020): Business & Management Studies: An International Journal
Makaleler

STRATEJİK İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ UYGULAMALARININ İŞTEN AYRILMA NİYETİNE ETKİSİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

PDF
  • Suzan KALUÇ,
  • Selma KILIÇ KIRILMAZ,
  • Harun KIRILMAZ
Suzan KALUÇ
Sakarya Üniversitesi
Selma KILIÇ KIRILMAZ
Dr. Öğr. Üyesi, Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi
Harun KIRILMAZ
Doç. Dr., Sakarya Üniversitesi
DOI: https://doi.org/10.15295/bmij.v8i5.1649

Yayınlanmış 2020-12-25

Anahtar Kelimeler

  • Strategic Human Resources Managemen,
  • Intention to Leave,
  • Training,
  • Selection and Placement,
  • Payment
  • Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi,
  • İşten Ayrılma Niyeti,
  • Eğitim,
  • Seçme ve Yerleştirme,
  • Ücret

Nasıl Atıf Yapılır

KALUÇ, S., KILIÇ KIRILMAZ, S., & KIRILMAZ, H. (2020). STRATEJİK İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ UYGULAMALARININ İŞTEN AYRILMA NİYETİNE ETKİSİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. Business & Management Studies: An International Journal, 8(5), 4069–4098. https://doi.org/10.15295/bmij.v8i5.1649

Telif Hakkı (c) 2020 Business & Management Studies: An International Journal

Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Özet

Bu araştırma, Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi uygulamalarının işgörenlerin işten ayrılma niyetlerine etkisinin olup olmadığının belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Chen ve Huang’ın (2008) geliştirdiği ve Akgün (2010) tarafından Türkçeye uyarlanmış “Stratejik İnsan Kaynakları Uygulamaları Ölçeği ve Rosin ve Korabick’in (1995) geliştirdiği ve Tanrıöver’in (2005) Türkçeye uyarladığı “İşten Ayrılma Niyeti Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini İstanbul İl’inde faaliyet gösteren bir üniversite hastanesi işgörenleri oluşturmaktadır. Söz konusu hastanede 435 işgören bulunmaktadır. Araştırma için örneklem belirlenmemiş olup tüm evrene ulaşılmaya çalışılmıştır. Ancak 435 kişiden 321 kişinin anket doldurması sağlanabilmiştir. Eksik ve hatalı anketler araştırmadan çıkarılarak geriye kalan 304 anket üzerinden analizler yapılmıştır. Analizlerde; tanımlayıcı istatistiksel yöntemler, korelasyon analizi ve regresyon analizinden yararlanılmıştır. Stratejik İKY uygulamaları ile işten ayrılma niyeti arasında negatif yönde ve orta düzeyde bir ilişki olduğu ve Stratejik İKY uygulamalarının işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinin negatif yönlü ve anlamlı olduğu bulunmuştur. Stratejik İKY uygulamalarının alt boyutları olan eğitim ile seçme ve yerleştirmenin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinin negatif yönlü ve anlamlı olduğu belirlenmiştir ancak Stratejik İKY uygulamalarının diğer bir alt boyutu olan ücretin işten ayrılma niyetine olan etkisini belirlemek amacıyla ortaya koyulan modelin ise anlamlı olmadığı bulunmuştur. Araştırmadan elde edilen verilere göre, işletmelerin Stratejik İKY uygulamalarını etkin bir şekilde uygulamalarının işgörenlerin işten ayrılma niyetini azaltacağı söylenebilir.

PDF

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

  1. Afacan Fındıklı, M. (2014). Algılanan lider desteği ve algılanan örgütsel destek ile işten ayrılma niyeti ilişkisinde örgütsel özdeşlemenin aracılık rolü: İstanbul’da kamu çalışanları üzerine bir araştırma. İ. Ü. İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 77, 136-157.
  2. Akgün, F. (2010). Stratejik insan kaynakları uygulamalarının, girişimci odaklılık ve öğrenme odaklılık ile firma performansına etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Kocaeli.
  3. Atalar, E. (2019). İş tatmininin işten ayrılma niyetine etkisi ve örgütsel destek algısının moderatör rolü: Yöneticiler ve çalışanlar açısından. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  4. Avcı, N. & Küçükusta, D. (2009). Konaklama işletmelerinde örgütsel öğrenme, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma eğilimi arasındaki ilişki. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 20(1), 33-44.
  5. Baltacı, F., Güçlü, C. & Çeliker, N. (2014). Liderlik davranışının örgütsel adalet algısı ve işten ayrılma niyeti üzerine etkileri: Konaklama işletmelerinde bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(3), 353-370.
  6. Becker, B.E. & Huselid, M.A. (2010). Commentary SHRM and job design: Narrowing the divide. Journal of Organizational Behavior, 31, 379-388.
  7. Beğenirbaş, M. & Çalışkan, A. (2014). Duygusal emeğin iş performansı ve işten ayrılma niyetine etkisinde kişilerarası çarpıklığın aracılık rolü. Business and Economics Research Journal, 5(2), 109-127.
  8. Bolat, T., Bolat, O.İ., Seymen, O. & Katı, Y. (2017). Otellerde nepotizm (akraba kayırmacılığı) ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Kariyer düzleşmesinin aracılık etkisi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(3), 157-180.
  9. Çarıkçı, İ.H., & Çelikkol, Ö. (2009). İş-aile çatışmasının örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyetine etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(9), 153-170.
  10. Çekmecelioğlu, H.G. (2005). Örgüt ikliminin iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: Bir araştırma. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 23-39.
  11. Demircan Çakar, N. & Ceylan, A. (2005). İş motivasyonunun çalışan bağlılığı ve işten ayrılma eğilimi üzerindeki etkileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6(1), 52-66.
  12. Dinç Özcan, E., Vardarlıer, P., Erdilek Karabay, M., Konakay, G. & Çetin, C. (2012). Liderliğin örgütsel vatandaşlık davranışı ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinde güvenin rolü. Öneri, 10(37), 1-13.
  13. Egan, T.M., Yang, B., & Bartlett, K.R. (2004). The effects of organisational learning culture and job satisfaction on motivation to transfer learning and turnover intention. Human Resource Development Quarterly, 15(3), 279-301.
  14. Erdirençelebi, M. & Filizöz, B. (2016). Mobbingin etik iklim ve çalışanların işten ayrılma niyeti üzerine etkileri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35, 127-139.
  15. Erdoğdu, F.B. (2019). Örgütsel bağlılık, örgütsel vatandaşlık davranışı, iş tatmini ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Görgül bir araştırma. (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
  16. Gkorezis, P., Georgiou, L. & Theodorou, M. (2018). High-performance work practices and nurses' intention to leave: The mediating role of organisational cynicism and the moderating role of human resource management related educational background. The International Journal of Human Resource Management, 29(3), 465-484.
  17. Guchait, P. & Cho, S. (2010). The impact of human resource management practices on intention to leave of employees in the service industry in India: The mediating role of organizational commitment. The International Journal of Human Resource Management, 21(8), 1228-1247.
  18. Gündüz Çekmecelioğlu, H. (2007). Örgüt ikliminin iş tatmini ve İşten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: Bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 79-97.
  19. Gürbüz, S. & Bekmezci, M. (2012). İnsan kaynakları yönetimi uygulamalarının bilgi işçilerinin işten ayrılma niyetine etkisinde duygusal bağlılığın aracılık ve düzenleyicilik rolü. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 41(2), 189-213.
  20. Jafarova, F. & Sağlam, N. (2018). Çalışanların iş tatmini, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyetlerinin karşılaştırmalı analizi. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 10(3), 57-82.
  21. Jain, P. (2005). A comparative analysis of strategic human resource management (SHRM) issues in an organisational context. Library Review, 54(3), 166-179.
  22. Kalemci Tüzün, İ. (2013). İKY uygulamalarının etkililiğinin çalışan algılamaları bağlamında araştırılması: İK birimi saygınlığının rolü. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 20(1), 171-185.
  23. Karavardar, G. (2015). Örgütsel adaletin iş tatmini, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 11(26), 139-150.
  24. Knezovic, E. (2018). The influence of strategic HR practices on organisational performance in micro companies. Journal of Economics and Business, 19(2), 53-62.
  25. Korkmaz, H., Sünnetçioğlu, S. & Koyuncu, M. (2015). Duygusal emek davranışlarının tükenmişlik ve işten ayrılma niyeti ile ilişkisi: Yiyecek içecek çalışanları üzerinde bir araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(12), 14-33.
  26. Kundu, S.C., Mor, A. & Gahlawat, N. (2020). Strategic Human resource management and employees' intention to leave: Testing the moderated mediation. International Journal of Productivity and Performance Management, https://doi.org/10.1108/IJPPM-04-2019-0161.
  27. Lam, W., Chen, Z. & Takeuchi, N. (2009). Perceived human resource management practices and intention to leave of employees: The mediating role of organizational citizenship behaviour in a Sino-Japanese joint venture. The International Journal of Human Resource Management, 20(11), 2250-2270.
  28. Lengnick-Hall M.L., Lengnick-Hall, C.A., Andrade, L.S. & Drake, B. (2009). Strategic human resource management: The evolution of the field. Human Resource Management Review, 19(2), 64-85.
  29. Mobley, W. (1977). Intermediate linkages in the relationship between job satisfaction and employee turnover. Journal Of Applied Psychology, 62(2), 237-240.
  30. Polat, M. & Meydan, C.H. (2010). Örgütsel özdeşleşmenin sinizm ve işten ayrılma niyeti ile ilişkisi üzerine bir araştırma. Savunma Bilimleri Dergisi, 9(1), 145-172.
  31. Porter, L., & Steers, R. (1973). Organisational, work, and personal factors ın employee turnover and absenteeism., Psychological Bulletin, 80(2), 151-176.
  32. Poyraz, K. & Kama, B. (2008). Algılanan iş güvencesinin, iş tatmini, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 143-164.
  33. Sabuncuoğlu, E. (2007). Eğitim, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Ege Akademik Bakış Dergisi, 7(2), 613-628.
  34. Sağlam Arı, G., Bal, H. & Çına Bal, E. (2010). İşe bağlılığın tükenmişlik ve işten ayrılma niyeti ilişkisindeki aracılık etkisi: Yatırım uzmanları üzerinde bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(3), 143-166.
  35. Serçeoğlu, N., Işık, Z., & Çetinkaya, M.Y. (2016). İşyeri zorbalığının işten ayrılma niyeti üzerine etkisi: Konaklama işletmelerinde çalışan personel üzerine bir araştırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(45), 1099-1109.
  36. Seyrek, İ.H. & İnal, O. (2017). İşten ayrılma niyeti ile ilişkili faktörler: Bilgi teknolojisi çalışanları üzerine bir araştırma. Doğu Anadolu Sosyal Bilimlerde Eğilimler Dergisi, 1(1), 63-74.
  37. Singh, P. & Loncar, N. (2010). Pay satisfaction, job satisfaction and turnover intent. Industrial Relations, 65(3), 470-490.
  38. Sökmen, A. & Şimşek, T. (2016). Örgütsel bağlılık, örgütle özdeşleşme, stres ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Bir kamu kurumunda araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(3), 606-620.
  39. Şahin, F. (2011). Lider-üye etkileşimi ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki üzerinde cinsiyetin etkisi. Ege Akademik Bakış, 11(2), 277-288.
  40. Şimşek, M.Ş., Çelik, A. & Akgemci, T. (2014). Davranış bilimlerine giriş ve örgütlerde davranış. Konya: Eğitim Yayınevi.
  41. Tanrıöver, U. (2005). The effects of learning organization climate and self directed learning on job satisfaction, affective commitment and intention to turnover. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  42. Tanrıverdi, H., Koçaslan, G. ve Osmanoğlu Taştan, N. (2018). Psikolojik şiddet algısı, tükenmişlik sendromu ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki: Banka çalışanları üzerinde bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi, 25(1), 113-131.
  43. Tuna, M. & Yeşiltaş, M. (2014). Etik iklim, işe yabancılaşma ve örgütsel özdeşleşmenin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: Otel işletmelerinde bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25(1), 105-117.
  44. Turunç, Ö. & Çelik, M. (2010). Algılanan örgütsel desteğin çalışanların iş-aile, aile-iş çatışması, örgütsel özdeşleşme ve işten ayrılma niyetine etkisi: Savunma sektöründe bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 209-232.
  45. Ülgen, H. & Mirze, S.K. (2004). İşletmelerde stratejik yönetim. İstanbul: Literatür Yayıncılık.
  46. Vui-Yee, K. (2015). The impact of strategic human resource management on employee outcomes in private and public limited companies in Malaysia. Journal of Human Values, 21(2), 75-86.
  47. Yaprak, E. (2009). Hemşirelerin işten ayrılma niyetlerini belirleyen faktörler: Örgüt iklimi, sosyodemografik ve çalışma özellikleri. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  48. Yavan, Ö. (2017). Örgüt psikolojisinde işten ayrılma eğiliminin kavramsal değerlemesi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 57-72.
  49. Yıldırım, M.H., Erul, E.E. & Kelebek, P. (2014). Tükenmişlik ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki banka çalışanları üzerine bir araştırma. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(1), 1309-8039.
  50. Yüksel, Ö. (2004). İnsan kaynakları yönetimi. Ankara: Gazi Kitabevi.
  51. Zehir, C., Gürol, Y., Karaboğa, T. & Köle, M. (2016). Strategic human resource management and firm performance: The mediating role of entrepreneurial orientation. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 235, 372-381.