Cilt 7 Sayı 4 (2019): Business & Management Studies: An International Journal
Makaleler

OTEL İŞLETMELERİNDE İŞTEN AYRILMA NİYETİNİN YORDAYICISI OLARAK İŞ GÜVENCESİ ALGISI: İŞE GÖMÜLMÜŞLÜĞÜN ARACI ROLÜ

Handan Özçelik BOZKURT
Dr. Öğretim Üyesi, Sinop Üniversitesi
Zümrüt DEMİREL
Dr. Öğretim Üyesi, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

Yayınlanmış 2019-09-21

Anahtar Kelimeler

  • Job Security, Job Embeddedness, Turnover Intention.
  • İş Güvencesi, İşe Gömülmüşlük, İşten Ayrılma Niyeti.

Nasıl Atıf Yapılır

BOZKURT, H. Özçelik, & DEMİREL, Z. (2019). OTEL İŞLETMELERİNDE İŞTEN AYRILMA NİYETİNİN YORDAYICISI OLARAK İŞ GÜVENCESİ ALGISI: İŞE GÖMÜLMÜŞLÜĞÜN ARACI ROLÜ. Business & Management Studies: An International Journal, 7(4), 1383–1404. https://doi.org/10.15295/bmij.v7i4.1184

Özet

Bu çalışmada, iş güvencesi algısı ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkinin yönü ve kuvveti ile bu ilişkide işe gömülmüşlüğün nasıl bir rol oynadığını ortaya koymak amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında hazırlanan anket formu, Antalya’da faaliyet gösteren 385 otel işletmesi çalışanına uygulanmıştır. Elde edilen istatistiki veriler sonucunda değişkenler arası ilişkiler belirlenmiş ve bu ilişkilerden yola çıkılarak oluşturulan yapısal eşitlik modelini test etmek amacıyla geliştirilen dört araştırma hipotezinin tamamı kabul edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre otel işletmesi çalışanlarının iş güvencesi algıları ve işten ayrılma niyetleri orta düzeyde, iş gömülmüşlük düzeyleri ise düşük düzeydedir. Veri analizleri sonucunda; iş güvencesi algısının işe gömülmüşlüğü pozitif, işe gömülmüşlüğün işten ayrılma niyetini negatif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. İş güvencesi algısının işten ayrılma niyetini azalttığı ve işe gömülmüşlüğün bu ilişkide kısmi aracılık rolü üstlendiği de tespit edilmiştir.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

  1. Afsar, B., Shahjehan, A. ve Shah S. I. (2018). Frontline Employees’ High-Performance Work Practices, Trust in Supervisor, Job-Embeddedness And Turnover Intentions in Hospitality Industry. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 30(3), 1436-1452.
  2. Ağaoğlu, O. K. (1992), İşgücünü Verimli Kullanma Tekniklerinin Turizm Sektörüne Uygulanması, Ankara: Milli Prodüktivite Yayıncılık.
  3. Akgündüz, Y. ve Eryılmaz, G. (2018). Does Turnover Intention Mediate The Effects of Job Insecurity and Co-Worker Support on Social Loafing? International Journal of Hospitality Management, 68, 41–49.
  4. Alatawi, M. A. (2017). Can Transformational Managers Control Turnover Intention? SA Journal of Human Resource Management/SA Tydskrif vir Menslikehulpbronbestuur, 15(0), 1-6.
  5. Allen, T. D. (2006). Rewarding Good Citizens: The Relationship between Citizenship Behaviour, Gender, and Organisational Rewards. Journal of Applied Social Psychology, 36(1), 120-143.
  6. Alkaya, S. (2015). İş Güvencesi Memnuniyeti ve Çeşitli Değişkenlerin İşten Ayrılma Niyetine Etkilerinin Lojistik Regresyon Analizi ile İncelenmesi, Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
  7. Azaklı, Ö. (2011). Çalışanların Örgüte Bağlılıkları ve İş Güvencesizliği Algısı ile İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkinin İncelenmesine Yönelik Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı İnsan Kaynakları Yönetimi Yüksek Lisans Programı, İstanbul.
  8. Balz, A. ve Schuller, K. (2018). Always Looking For Something Better? The İmpact Of Job İnsecurity On Turnover İntentions: Do Employables And İrreplaceables React Differently? Economic and Industrial Democracy, on line first, 1-18.
  9. Baron, R. M. ve Kenny, D. A. (1986). The Moderator Mediator Variable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic and Statistical Considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51, 1173–1182.
  10. Beer, L.T., Rothmann Jr, S. ve Pienaar, J. (2016). Job Insecurity, Career Opportunities, Discrimination And Turnover Intention İn Post-Apartheid South Africa: Examples Of İnformative Hypothesis Testing, The International Journal of Human Resource Management, 27(4), 427–439.
  11. Bergiel E. B., Nguyen V. Q., Clenney B. F. ve Taylor G. S. (2009) Human Resource Practices, Job Embeddedness and Intention to Quit. Management Research News, 32(3), 205-219.
  12. Besich, J. (2005). Job Embeddedness Versus Traditional Models of Voluntary Turnover: A Test Of Voluntary Turnover Prediction, Unpublished Doctoral Dissertation. University of Texas.
  13. Callea, A., Urbini, F., Ingusci, E. ve Chirumbolo, A. (2016). The Relationship between Job Type and Job Satisfaction in A Mediated Moderation Model: The Role Of Job Insecurity And Psychological Contract Violation. Economic and Industrial Democracy, 37(2), 399-420.
  14. Crossley, C. D., Bennett, R. J., Jex, S. M. ve Burnfield, J. L. (2007). Development of A Global Measure of Job Embeddedness and Integration into A Traditional Model of Voluntary Turnover. Journal of Applied Psychology, 4(92):1031–1042.
  15. Çınar, O., Karcıoğlu, F. ve Aslan, İ. (2014). The Relationships among Organizational Cynicism, Job Insecurity and Turnover Intention: A Survey Study in Erzurum/Turkey, Procedia - Social and Behavioral Sciences 150, 429 – 437.
  16. Davy, J. A., Kinicki, A. J., ve Scheck, C. L. (1997). A Test of Job Insecurity’s Direct and Mediated Effects on withdrawal Cognitions. Journal of Organizational Behavior, 18, 323–349.
  17. Dechawatanapaisal, D. (2017). The Moderating Effects of Demographic Characteristics and Certain Psychological Factors on The Job Embeddedness – Turnover Relationship among Thai Health-Care Employees, International Journal of Organizational Analysis, 26(1), 43-62.
  18. Dıgın, Ö ve Ünsar S., (2010). Çalışanların İş Güvencesi Algısının Belirleyicileri ve İş Güvencesinden Memnuniyetin Organizasyonel Bağlılık, İş Stresi ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 133-145.
  19. Duman, T., Tepeci, M. ve Unur, K. (2006). Mersin’de Yükseköğretim Ve Orta Öğretim Düzeyinde Turizm Eğitimi Almakta Olan Öğrencilerin Sektörün Çalışma Koşullarını Algılamaları ve Sektörde Çalışma İsteklerinin Karşılaştırmalı Analizi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 17(1), 51-69.
  20. Emberland, J. S. ve Rundmo, T. (2010). Implications of Job Insecurity Perceptions and Job Insecurity Responses For Psychological Well-Being, Turnover İntentions and Reported Risk Behavior. Safety Science, 48, 452–459.
  21. Ertureten, A., Cemalcilar, Z., ve Aycan, Z. (2013). The Relationship of Downward Mobbing with Leadership Style and Organizational Attitudes. Journal of Business Ethics, 116, 205-216.
  22. Feldman, D. C. ve Ng, T. W. H. (2007) Careers: Mobility, Embeddedness and Success, Journal of Management, 33, 350-378.
  23. Ferreira, A. I., Martinez, L. F., Lamelas, J. P. ve Rodrigues, R. I. (2017). Mediation of Job Embeddedness and Satisfaction in The Relationship between Task Characteristics and Turnover: A Multilevel Study in Portuguese Hotels. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 29(1), 248-267.
  24. Hair, J. F. J., Black, W. C., Babin, B. J. ve Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis. Seventh Edition Prentice Hall.
  25. Harris, K. J., Wheeler A. R. ve Kacmar K. M. (2011). The Mediating Role of Organizational Job Embeddedness in The LMX–Outcomes Relationships. The Leadership Quarterly, 22(2), April 2011, 271-281.
  26. Hom, P. W., Tsui, A. S., Wu, J. B., Lee, T. W., Zhang, A. Y., Fu, P. P. ve Li, L. (2009). Explaining Employment Relationships with Social Exchange and Job Embeddedness, Journal of Applied Psychology, 94(2), 277-297.
  27. Greenhalgh, L. ve Rosenblatt, Z. (2010). Evolution of Research on Job Insecurity, International Studies of Management and Organization, 40(1), 6-19.
  28. Ghosh S. K., (2017). The Direct and Interactive Effects of Job Insecurity and Job Embeddedness on Unethical Pro-Organizational Behavior: An Empirical Examination, Personnel Review, 46(6), 1182-1198.
  29. Gürbüz, S., ve F. Şahin (2016), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, 3. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  30. Kama, B. (2005). Çalışanların İş Güvencesine İlişkin Algılamalarının, İş Tatminleri, Örgütsel Bağlılıkları ve İşten Ayrılma Niyetleri Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / İşletme Anabilim Dalı, Kütahya.
  31. Karacaoğlu, K. (2015). Çalışanların İş Güvencesizliğinin İşten Ayrılma Niyetleri Üzerindeki Etkisi: Alanya Bölgesindeki Beş Yıldızlı Otellerde Bir Araştırma, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 7 (1), 13-21.
  32. Karatepe, O. M. (2013). High-Performance Work Practices, Work Social Support and Their Effects on Job Embeddedness And Turnover Intentions. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 25(6), 903-921.
  33. Kaya, P. A. (2014). İş Güvencesi: Türk Çalışma Mevzuatındaki Düzenleme, 158 Sayılı ILO Sözleşmesi ve Temmuz 2000 Tarihli İş Güvencesi Yasa Taslağının Kısaca Değerlendirilmesi 2002a, http://www.iktisat.uludag.edu.tr./dergi/10/11pirali/pirali.html.
  34. Khaksefidi, H. R., Keshtehgar, A. A. ve Naserkhani, P. (2015). Examine The Relationship Between Job Security And Employee Creativity in Zahedan University of Medical Sciences. International Journal of Applied Business and Economic Research, 13(5), 2671-2680.
  35. Kültür ve Turizm Bakanlığı. (1989): Otelcilik ve Turizm Endüstrisinde İşgücü Araştırması, Ankara.
  36. Landau, J. ve Hammer, T. H. (1986). Clerical Employees’ Perceptions of İntraorganizational Career Opportunities. Academy of Management Journal, 29(2), 385-404.
  37. Landsbergis, P. A., Grzywacz, J. G. ve LaMontagne, A. D. (2014). Work Organization, Job Insecurity and Occupational Health Disparities, Amerıcan Journal of Industrıal Medıcıne, 57, 495–515.
  38. Latack, J. C. ve Dozier, J. B. (1986). After The Axe Falls Job Loss on A Career Transition, Academy of Management Review, 11, 375-392.
  39. Lee, S. H. ve Jeong, D. Y.(2017). Job Insecurıty and Turnover Intentıon: Organızatıonal Commıtment As Medıator. Socıal Behavıor and Personalıty, 45(4), 529–536.
  40. Lee, W. T., Burch, T. C. ve Mitchell, T. R. (2014). The Story of Why We Stay: A Review of Job Embeddedness. Annual Review of Organizational Psychology and Organizational Behavior, 1(1), 199-216.
  41. Mauno, S., Cuyper, N. D., Tolvanen, A., Kinnunen U. ve Mäkikangas, A. (2014). Occupational Well-Being as A Mediator Between Job Insecurity and Turnover Intention: Findings at The Individual and Work Department Levels. European Journal of Work and Organizational Psychology, 23(3), 381-393.
  42. Meier K. J. ve Hicklin. A. (2008). Employee Turnover and Organizational Performance: Testing A Hypothesis From Classical Public Administration. Jpart, 18, 573-590.
  43. Meydan, C. H. ve Şeşen, H. (2011). Yapısal Eşitlik Modellemesi Amos Uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
  44. Mitchell, T. R., Holtom, B. C., Lee, T. W., Sablynski, C. J., ve Erez, M. (2001). Why People Stay: Using Job Embeddedness to Predict Voluntary Turnover. Academy of Management Journal, 44(6), 1102-1121.
  45. Munro, B. H. (2005). Statistical Methods For Health Care Research. Lippincott Williams & Wilkins.
  46. Murphy, W. M., Burton, J. P., Henagan, S. C. ve Briscoe, J. P. (2013). Employee Reactions to Job Insecurity in a Declining Economy: A Longitudinal Study of the Mediating Role of Job Embeddedness. Group & Organization Management, 38(4), 512-537.
  47. Nadler, D. A., Jenkins, G. D., Camman, C. ve Lawler, E. E. (1975). The Michigan Organizational Assessment Package: Progress Report II. Ann Arbor: Institute for Social Researc, University of Michigan.
  48. Nguyen, V.Q. (2015) Job Characteristics, Job Embeddedness, and Turnover Intention: The Case of Vietnam. Journal of International & Interdisciplinary Business Research, 2(1), 98-109.
  49. Orhan, A. (2015). Türkiye’de Lisans Düzeyinde Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Turizm Sektörü ile İlgili Algılarının Çalışma Niyetleri Üzerindeki Etkisinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Eskişehir.
  50. Önder, Ç. ve Wasti, A. S. (2002). İş Güvencesi Endeksi ve İş Güvencesi Memnuniyeti Ölçeği: Güvenilirlik ve Geçerlilik Analizi. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 23-47.
  51. Özgen, N. ve Reyhanoğulları, M. (2017). Suriye (İç) Savaşının Türkiye Turizmine Etkileri: Samandağ (Hatay) Örneği. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(3), 519-528.
  52. Özkoç A. G. (2017). Otel İşletmelerinde İş Güvencesizliğinin Yordayıcısı Olarak Örgütsel Değişim Algısı: Lider-Üye Etkileşiminin Aracı Rolü. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(43), 298-314.
  53. Poyraz, K. ve Kama, B. (2008). Algılanan İş Güvencesinin, İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık ve İsten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 143-164.
  54. Probst, T.M., Stewart, S.M., Gruys, M.L. ve Tierney, B.W. (2007) Productivity, Counter Productivity and Creativity: The Ups and Downs of Job Insecurity, Journal of Occupational and Organizational Psychology, 80(3), 479-497.
  55. Rong L (2011) The Mid-High-End Talent’s Job Embeddedness, Turnover Intention and Cooperative Behavior: Job Insecurity As A Moderator, International Conference on Management and Service Science, 716-720, 12-14 August 2001 Wuhan, China.
  56. Qian, S., Yuan, Q., Niu, W. ve Liu, Z. (2019). Is Job Insecurity Always Bad? The Moderating Role of Job Embeddedness in The Relationship Between Job Insecurity and Job Performance. Journal of Management & Organization, 1-17.
  57. Seçilmiş, C., Doğantekin, A. ve Kılıç, İ. (2017). Turizm Öğrencilerinin Kriz Algılarının Sektörde Çalışma Niyetlerine Etkisi: Keşifsel Bir Araştırma. The First International Congress On Future of Tourism, 519-528.
  58. Staufenbiel, T. ve König, C. J. (2010). A Model for The Effects of Job Insecurity on Performance, Turnover Intention, and Absenteeism. Journal of Occupational. Organizational Psychology, 83 (1), 101–117.
  59. Stiglbauer, B., Selenko, E., Batinic, B. ve Jodlbauer, S. (2012). On The Link Between Job Insecurity and Turnover Intentions: Moderated Mediation by Work Involvement and Well-Being. Journal of Occupational Health Psychology © 2012 American Psychological Association. 17(3), 354–364.
  60. Wheeler, A. R., Harris, K. J. ve Harvey, P. (2010). Moderating and Mediating the HRM Effectiveness — Intent to Turnover Relationship: TheRoles of Supervisors and Job Embeddedness, Journal of Managerial Issues, 22(2), 182-196.
  61. Yıldırım, B. I. ve Yirik, Ş. (2014). İşgörenlerin İş Güvencesi Algıları ve İşten Ayrılma Niyetleri İlişkisi: Belek Bölgesi Beş Yıldızlı Otel Çalışanları Örneği, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 6, Ekim, 123-140.
  62. Yürümezoğlu, H. A. ve Kocaman, G. (2016). Predictors of Nurses’ İntentions To Leave The Organisation and The Profession in Turkey. Journal of Nursing Management, 24, 235-243.
  63. Zeytinoğlu, I.U., Keser, A., Yılmaz, G., Inelmen, K., Özsoy, A. ve Uygur, D. (2012). Security in A Sea Of Insecurity: Job Security and Intention to Stay among Service Sector Employees in Turkey. The International Journal of Human Resource Management, 23(13), 2809– 2823.