Cilt 13 Sayı 1 (2025): Business & Management Studies: An International Journal
Makaleler

Sağlıkta toplam kalite yönetimi uygulamalarının rekabet avantajına etkisi

PDF
  • Onur Açıkgöz,
  • Enis Baha Biçer
Onur Açıkgöz
Öğr. Görv., Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas, Türkiye
Enis Baha Biçer
Prof. Dr., Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas, Türkiye

Yayınlanmış 25.03.2025

Anahtar Kelimeler

  • Health, Total Quality Management, Competition
  • Sağlık, Toplam Kalite Yönetimi, Rekabet

Nasıl Atıf Yapılır

Sağlıkta toplam kalite yönetimi uygulamalarının rekabet avantajına etkisi. (2025). Business & Management Studies: An International Journal, 13(1), 70-87. https://doi.org/10.15295/bmij.v13i1.2490

Telif Hakkı (c) 2025 Onur Açıkgöz- Enis Baha Biçer

Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Nasıl Atıf Yapılır

Sağlıkta toplam kalite yönetimi uygulamalarının rekabet avantajına etkisi. (2025). Business & Management Studies: An International Journal, 13(1), 70-87. https://doi.org/10.15295/bmij.v13i1.2490

Öz

Sağlık sektöründe yaşanan rekabet ile toplam kalite yönetiminin önemi her geçen gün artmaktadır. Bu araştırmada toplam kalite yönetimi uygulamalarının rekabet avantajı üzerinde etkisi olup olmadığını tespit etmek amaçlanmıştır. Çalışma Sivas il merkezinde bulunan özel hastanede gerçekleştirilmiştir. Nicel bir araştırma olarak planlanan çalışmada anket tekniğinden yararlanılmış, araştırma verilerini elde etmek için Berrish ve Taie tarafından geliştirilen ve 3 bölümden oluşan anket formu Ağustos-Eylül 2024 tarihleri arasında hem elektronik ortamda hem de yüz yüze gerçekleştirilmiştir.  Araştırmada, olasılık temelli örnekleme yöntemlerinden basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile 149 sağlık çalışanına ulaşılmıştır. Çalışmada Açımlayıcı Faktör Analizi, Korelasyon Analizi ve Regresyon Analizi teknikleri kullanılmıştır. Sonuç olarak, toplam kalite yönetimi uygulamalarının rekabet avantajına pozitif ve anlamlı etkisi olduğu tespit edilmiştir. Bundan sonraki çalışmalarda birden fazla hastanede karşılaştırmalar yapılması önerilmektedir.

PDF

Referanslar

  1. Ağraş, S. ve Çoban, M. (2022). Rekabet üstünlüğü elde etmede toplam kalite yönetiminin etkileri. Yönetim, Ekonomi, Edebiyat, İslami ve Politik Bilimler Dergisi, 7 (2), 93-115.
  2. Akıncı, P. (2011). The relationshıp between tqm and service quality: an applicatıon in health care ındustry. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Marmara Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi.
  3. Altarawneh, I. (2017). Effect of ıntellectual capital on competitive advantage ın the jordanian pharmaceutical companies. European Journal Of Business And Management, 9(5), 39–53.
  4. Atağan, G. (2013). İşletme kısıtlarının aşılmasında üretme-satın alma karar modeli önerisi (kalite maliyetleri yaklaşımı). Altın Nokta: İzmir.
  5. Aygar, H. ve Önsüz, M. F. (2017). Sağlık hizmetlerinde kalite yönetimi. Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Halk Sağlığı Dergisi., 2 (1), 26-32.
  6. Avcı, K. (2018). Sağlık hizmetlerinde kalite iyileştirme ve Türkiye sağlık hizmetleri kalite ve akreditasyon enstitüsü. Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Dergisi, 1 (1), 1-5.
  7. Bandalos, D. L. ve Finney, S. J. (2010). Factor analysis: exploratory and confirmatory. In G. R. Hancock & R. O. Mueller (Eds.), The reviewer's guide to quantitative methods in the social sciences. New York, NY 10016: Simultaneously published in the UK by Routledge, 93-114.
  8. Beylik U. ve Avcı K. (2019). Sağlıkta kalite yönetimi ve akreditasyon (Ed. Umut Beylik, Kezban Avcı). içinde: kalite ve akreditasyona teorik bir bakış. Gazi Kitapevi, Ankara.
  9. Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri. 29. Baskı. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  10. Cavlak, E., (2010). Toplam kalite yönetimi uygulamaları ve kocaeli ili gebze ilçesi’ndeki işletmelerin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi.
  11. Cho, Y. (2015). The relatıonshıps between managerıal metacognıtıon, total qualıty management, and a fırm's sustaınable competıtıve advantages: an empırıcal ınvestıgatıon based on structural equatıon modelıng analysıs. Doctor of Philosophy.
  12. Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2007). Research methods in education (6. Baskı). London: Routledge.
  13. Çepni, S. ve Avcı, K. (2019). Sağlıkta kalite yönetimi, güncel konular stratejik yaklaşımlar (1.Basım., Ankara, Gazi Kitabevi Tic. Ltd. Şti.
  14. Çoban, M. ve Ağraş, S. (2022). Rekabet üstünlüğü elde etmede toplam kalite yönetiminin etkileri. Yönetim, Ekonomi, Edebiyat, İslami ve Politik Bilimler Dergisi, 7 (2): 93-115.
  15. Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LİSREL uygulamaları. Ankara, Pegem Akademi Yayınları.
  16. Diab, S. (2014). Using the competitive dimensions to achieve competitive advantage a study on jordanian private hospitals. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 4 (9), 138-150.
  17. Ekici, R. (2009). Toplam kalite yönetiminin çalışanların performansları üzerine etkileri ve petlas lastik fabrikasında bir uygulama. Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
  18. Fotopoulos, C. V., Psomas, E. L. ve Vouzas, F. K. (2010). Investigating total quality management practice's ınter-relationships in ISO 9001: 2000 certified organisations. Total Quality Management, 21(5), 503-515.
  19. Galeazzo, A., Furlan, A. ve Vinelli, A. (2021). The role of employees: "participation and managers" authority on continuous improvement and performance. International Journal Of Operations & Production Management, 41(13), 34–64.
  20. George, D. ve Mallery, P. (2010). SPSS for windows step by step. A simple study guide and reference. GEN, Boston, MA: Pearson Education, Inc, 10.
  21. Gökmen S. (2019). Yükseköğretim kurumlarında toplam kalite yönetimi anlayışı: düzce üniversitesi ve oviedo üniversitesi örnekler. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Düzce.
  22. Gün, S. (2015). Toplam kalite yönetimi ve performans değerlendirme sisteminin işletmeler tarafından algılanma biçimi ve uygulanma düzeyinin belirlenmesi. İşletme Bilim Dalı, Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  23. Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: Felsefe-yöntem-analiz. Seçkin Yayıncılık.
  24. Güvendir, M. A. ve Özkan, Y. Ö. (2015). Türkiye'deki eğitim alanında yayımlanan bilimsel dergilerde ölçek geliştirme ve uyarlama konulu makalelerin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(52), 23- 33.
  25. İnce, C. (2007). TKY’nin işgören tatminine etkileri üzerine Nevşehir yöresindeki otel işletmelerinde bir araştırma. Doktora Tezi, Sivas.
  26. Karagöz, Y. (2019). SPSS-AMOS-META uygulamalı istatistiksel analizler. Ankara, Nobel Akademik Yayıncılık.
  27. Karta, T.K. (2018). Toplam kalite yönetimi ve insan kaynakları ilişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 11-14.
  28. Kılıç, S. (2016). Cronbach’ın alfa güvenirlik katsayısı. Journal of Mood Disorders (JMOOD), 6(1), 47-8.
  29. Kılıçlı, Y. ve Nas, Z. (2024). The impact of women enterpreneur performance on competitive advantage and business performance. Journal of Entrepreneurship and Inovation Management, 13(2), 1-27.
  30. Koçel, T. (2018). İşletme Yöneticiliği, İstanbul, Beta Yayıncılık.
  31. Kozak, M. (2017). Veri analizi. [Scientific research: design, writing and publishing techniques]. Bilimsel araştırma: tasarım, yazım ve yayım teknikleri, Ankara, Detay Yayıncılık.
  32. Küçükalbay, N. (2019). Sağlık hizmetlerinde toplam kalite yönetimi ile sağlık çalışanlarının demografik özellikleri arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  33. Majied Mahasneh, M. S., Alnahdi, S. A. ve Ban Hani, J. (2020). Innovation in health services alignment with the competitive advantage achievement in private hospitals in Saudi Arabia: strategic evidence. International Journal of Business and Social Science, 11(3), 58-70.
  34. Marşap, A. (2014). Sağlık işletmelerinde kalite. 1. Basım, İstanbul. Beta Basım A.Ş.
  35. Mehdi Berrish, M. D. (2016). The ıntegration between knowledge management and total quality management and its impact on educational performance. Doctoral Thesis, 170.
  36. Muchlish, M. ve Sri Tjahyono, M.E. (2021). Influence of TQM on increasing sustainable competitive advantage with transformational leadership as a mediation variable. International Journal of Research in Business and Social Science, 10 (8), 100-106.
  37. Musiello- Neto, F., Lima Rua, O., Arias- Oliva, M. ve Ferreiara Silva, A. (2021). Open ınnovation and competitive advantage on the hospitality sector: the role of organisational strategy. Sustainability, 13, 13650.
  38. Oksay, A. (2016). Sağlık hizmetlerinde kalite tam olarak ne demek? Sağlıkta kalite aslında nedir?, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 8 (14), 181-192.
  39. Osborne, J. W. ve Fitzpatrick, D. C. (2012). Replication analysis in exploratory factor analysis: what it is and why it makes your analysis better. Practical Assessment, Research & Evaluation, 17(15), 1-8.
  40. Orçan, F. (2018). Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi: ilk hangisi kullanılmalı? Eğitimde ve Pikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 9(4), 413-421.
  41. Ouddasser, A., Mellouki, A., Belyagou, Y. ve Yazzif, K.(2021). The health sector between ınnovation and organisational performance: applied research in moroccan hospitals. Advances in Science, Technology and Engineering Systems Journal, 6 (3), 277-285.
  42. Öğüt, A. ve Erbil, C. (2009). Sosyal Sermaye Yönetimi, Çizgi Kitabevi, Konya.
  43. Özden, S. (2014). Toplam kalite yönetimi ve örgütsel performansın üretim performansına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
  44. Öztoprak, E. (2017). Toplam kalite yönetimi ilkelerinin sıralanmasında çalışan katılımının yeri. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
  45. Papadas, K.K., Avlonitis, G.J. ve Carrigan, M. (2017). The interplay of strategic and ınternal green marketing orientation on competitive advantage. Journal of Business Research, 2-11.
  46. Petliushenko, K., Kumar, V., Zwiegelaar, J., Loonam, J. ve Garza-Reyes, J.A. (2018). Investigating the benefits and challenges of total quality management implementation in the pharmaceutical companies., 1-14.
  47. Popa, I., Dobin, C., Popescu, D. ve Dragichi, M. (2011). Competitive advantage in the public sector. Theoretical and Empirical Researches in Urban Management, 6, 60–66.
  48. Subhan, A. ve Putro, B.E. (2017). Supply chain and quality management practice: ıts ımpact on competitive advantage and firm performance, Jurnal Manajemen Teknology, 16(3),222-240.
  49. Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2015). Çok değişkenli istatistiklerin kullanımı (Çev. M. Baloğlu). Nobel Yayıncılık.
  50. Taie, E. S. (2014). The effect of intellectual capital management on organisational competitive advantage in egyptian hospitals. International Journal of Business and Social Science, 5(2), 160-162.
  51. Talapatra, S. ve Santos G. (2019). Main benefits of integrated management systems through literature review on quality innovation and sustainability. 13(4), 1037- 1054.
  52. Tengilimoğlu, D., Işık, O. ve Akbolat, M. (2018). Sağlık işletmeleri yönetimi. Ankara, Nobel Yayıncılık.
  53. Tunç, M. (2018). Toplam kalite yönetiminin hemşirelerin performans algısına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı, Kahramanmaraş.
  54. Ural, A. ve Kılıç, İ. (2013). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Detay Yayıncılık.
  55. Uzunçakmak, T. (2015). Sağlık hizmetlerinde toplam kalite yönetimi ve akreditasyon. Beykent Üniversitesi, SBE Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
  56. Van de Vijver, F. ve Tanzer, N. K. (2004). Bias and equivalence in cross-cultural assessment: An overview. Revue Européenne de Psychologie Appliquée, 54, 119-135.
  57. Yavuz, E. ve Aktürk, E. B. (2022). Toplam kalite yönetimi uygulamalarının rekabet gücüne etkisinin turizm sektörü açısından değerlendirilmesi. 7(16), 215-138.
  58. Yıldız, G. ve Yatkın, A. (2021). Sağlık kurumlarında sosyal sermaye ve rekabet üstünlüğü. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (120), 320-345.
  59. Zainurossalamia, S., Setyadi, D., Hudayah, S. ve Rusmilawati (2016). The Effect of Innovation on Firm Performance and Competitive Advantage. European Journal of Business and Management, 8 (29), 113- 121.
  60. Zehir, S. ve Zehir, C. (2023). Effects of total quality management practices on financial and operational performance of hospitals. Sustainability, 15, 15430.

Benzer Makaleler

Bu makale için ayrıca gelişmiş bir benzerlik araması başlat yapabilirsiniz.