E-gümrük uygulamalarının dış ticaret üzerindeki olumlu etkilerinin bulanık AHP yöntemi ile değerlendirilmesi
Yayınlanmış 25.03.2023
Anahtar Kelimeler
- Bulanık AHP, Uluslararası Ticaret, E-Gümrük, Ticaretin Kolaylaştırılması
- Fuzzy AHP, International Trade, E-Customs, Trade Facilitation
Nasıl Atıf Yapılır
Telif Hakkı (c) 2023 Tuğçe DANACI ÜNAL
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Nasıl Atıf Yapılır
Öz
Bu çalışmanın amacı, e-gümrük uygulamalarının uluslararası ticaret üzerindeki olumlu etkilerini değerlendirmek ve bu etkileri önem ağırlıklarına göre hiyerarşik olarak sıralamaktır. Bu amaç doğrultusunda, her bir etkinin önem ağırlığını analiz etmek için Bulanık Analitik Hiyerarşi Süreci (Prosesi) (AHP) yöntemi uygulanmıştır. Veriler, çalışmanın araştırma yöntemine uyumlu olarak hazırlanan anketlerin uzman kişilere uygulanmasıyla toplanmıştır. Anket formları literatür taraması ve uzman kararları doğrultusunda oluşturulan kavramsal model çerçevesinde yapılandırılmıştır. Anketler uzman kişilere e-posta ile gönderilmiş ve bunlardan eksiksiz olarak doldurulan yedi tanesi analize dahil edilmiştir. Çalışmanın sonuçları, e-gümrük uygulamalarının ana kriterler arasında en yüksek etki ağırlığının Zaman kriterine ait olduğunu göstermektedir. Ayrıca, alt kriterler arasında e-gümrük uygulamalarının en önemli ilk üç etkisi sırasıyla işlem kolaylığı, bürokrasiyi azaltma ve işlemlerin daha hızlı gerçekleşmesi olarak belirlenmiştir. Bu çalışmadan elde edilen bulguların e-gümrük uygulamaları ile ilgili yapılacak çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Referanslar
- Akbay, O. S. (2009), “Computerization of Foreign Trade Transactions: A Case Study of Turkey”, Trakia Journal of Sciences, Vol. 7(3), 43-47.
- Babaei, D., Javaheri, N., Dinarvand, H., and Mahdian, M. J. (2014), “The Role of E-Customs in Promotion of Lorestan-Iran Customs”, Kuwait Chapter of the Arabian Journal of Business and Management Review, Vol. 3(7), 341-353.
- Belu, M. G. (2020), “Blockchain Technology and Customs Procedures”, Romanian Economic Journal, Vol. 23(78), 13-26.
- Buckley, J. J. (1985), “Fuzzy Hierarchical Analysis”, Fuzzy Sets and Systems, Vol. 17(3), 233-247.
- Denysenko, M. P. (2020), “Management Technologies for Enhancing Integrated Processes in The Customs and Logistics Services Sector”, Bulletin of The Kyiv National University of Technology and Design. Economic Sciences Series, Vol. 3(147), 57-66.
- Dereli, D. D, (2014), “E-Gümrük Uygulamasının Türkiye ile Avrupa Birliği Arasındaki Ticarete Etkisi”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Vol. 12(24), 250-261.
- Ding, N. (2016), “Research on Constructing the Information Platform of Customs”, In Proceedings of the 22nd International Conference on Industrial Engineering and Engineering Management 2015, Qi E., Shen J., Dou R. (eds), 547-557, Paris: Atlantis Press.
- Erceg, A. (2013), “The New Computerized Transit System and E-Customs Influence on Savings in Transit Time and Costs”, Business Logistics in Modern Management, 13, 143-152.
- Gani, A. N., and Assarudeen, S. M. (2012), “A New Operation on Triangular Fuzzy Number for Solving Fuzzy Linear Programming Problem”, Applied Mathematical Sciences, Vol. 6(11), 525-532.
- Granqvist, M., Hintsa, J. and Männistö, T. (2011), “E-Customs Study: Private Sector Views on Potential Benefits of Further Electronic Customs Developments in Switzerland”, In 1st Workshop on IT Innovations Enabling Seamless and Secure Supply Chains, WITNESS 2011, 49-59.
- Hadi-Vencheh, A., and Mohamadghasemi, A. (2011), “A Fuzzy AHP-DEA Approach for Multiple Criteria ABC Inventory Classification”, Expert Systems with Applications, Vol. 38(4), 3346-3352.
- Heilig, L. and Voß, S. (2017), “Information Systems in Seaports: A Categorization and Overview”, Information Technology and Management, 18, 179-201.
- Henningsson, S. and Henriksen, H. Z. (2011), “Inscription of Behaviour and Flexible Interpretation in Information Infrastructures: The Case of European E-Customs”, The Journal of Strategic Information Systems, Vol. 20(4), 355-372.
- Hsieh, T. Y., Lu, S. T., and Tzeng, G. H. (2004), “Fuzzy MCDM Approach for Planning and Design Tenders Selection in Public Office Buildings”, International Journal of Project Management, Vol. 22(7), 573-584.
- Liu, L. and Nath, H. K. (2013), “Information and Communications Technology and Trade in Emerging Market Economies”, Emerging Markets Finance and Trade, Vol. 49(6), 67-87.
- Martínez‐Zarzoso, I. and Chelala, S. (2020), “The Impact of Single Windows on Trade”, The World Economy, Vol. 43(10), 2549-2573.
- Ministry of Trade (2023), “Dijital Gümrük Uygulamaları”, https://ticaret.gov.tr/gumruk-islemleri/dijital-gumruk-uygulamalari, (Access date: 03.01.2023).
- Nguyen, H. T., Grant, D. B., Bovis, C., Nguyen, T. T. L., and Mac, Y. T. H. (2021), “Factors Affecting Efficiency of Electronic Customs and Firm Performance in Vietnam”, Journal of Asian Finance, Economics and Business, Vol. 8 (2): 0151-0164.
- Raus, M., Flügge, B. and Boutellier, R. (2009), “Electronic Customs Innovation: An Improvement of Governmental Infrastructures”, Government Information Quarterly, Vol. 26(2), 246-256.
- Riaboi, V. (2015), “E-Customs as A Part of E-Government: State, Problems and Prospects (Ukrainian Experience)”, Customs Scientific Journal, Vol. 5(2), 68-74.
- Saaty, R. W. (1987), “The Analytic Hierarchy Process - What It is and How It is Used”, Mathematical Modelling, Vol. 9 (3-5), 161-176.
- Saaty, T. L. (2008), “Decision Making with the Analytic Hierarchy Process”, International Journal of Services Sciences, Vol. 1(1), 83-98.
- Saaty, T. L., and Tran, L. T. (2007), “On The Invalidity of Fuzzifying Numerical Judgments in The Analytic Hierarchy Process”, Mathematical and Computer Modelling, Vol. 46(7-8), 962-975.
- Saaty, T. L. and Vargas, L. G. (2013), “The Analytic Network Process”, In Decision Making with The Analytic Network Process, 1-40, Boston, MA: Springer.
- Salehi, M. (2012), “Barriers to E-Customs in an Emerging Economy: The Case of Iran. Management”, 7(2): 129-153.
- Sboui, H., You, K.B and Lee K.H. (2018), “A Study on Designing Novel Solutions of Paperless Office-Focus on Tunisian e Customs Systems”, International Journal of Hybrid Information Technology, Vol. 11(3), 23-28.
- Schwaiger Calvo A., and Campos C. (2017), “Mexico: Single Window for Foreign Trade”, In: Digital Government, Falk S., Römmele A., Silverman M. (eds), 85-103, Cham: Springer.
- Shirsavar, H. A. and Shirinpour, M. (2016), “The Effect of Electronic Customs Administration on Facilitating The Export Activities of Export Companies Based in Gilan, Iran”, Intellectual Economics, Vol. 10(2), 114-121.
- Tijan, E., Jović, M., Jardas, M., and Gulić, M. (2019), “The Single Window Concept in International Trade, Transport and Seaports”, Pomorstvo, Scientific Journal of Maritime Research, Vol. 33(2), 130-139.
- Urciuoli, L., Hintsa, J. and Ahokas, J. (2013), “Drivers and Barriers Affecting Usage of E-Customs - A Global Survey with Customs Administrations Using Multivariate Analysis Techniques”, Government Information Quarterly, Vol. 30(4), 473-485.
- Wang, M. L., and Choi, C. H. (2019), “How Information and Communication Technology Affect International Trade: A Comparative Analysis of BRICS Countries”, Information Technology for Development, Vol. 25(3), 455-474.
- WTO (2023), “Trade facilitation”, https://www.wto.org/english/tratop_e/dtt_e/dtt-tradfa_e.htm, (Access date: 03.01.2023).
- Zadeh, L. A. (1965), “Fuzzy Sets”, Information and Control, Vol. 8 (3), 338–353.
- Zadeh, L. A. (1983), “Linguistic Variables, Approximate Reasoning and Dispositions”, Medical Informatics, Vol. 8(3), 173-186.