Örgütsel adaletin örgütsel verimlilik üzerine etkisi: Kamu sektöründe bir çalışma
Alper Bahadır DALMIŞ
Yayınlanmış 25.09.2022
Anahtar Kelimeler
- Örgütsel Adalet, Verimlilik, Kamu Çalışanları
- Organizational Justice, Efficiency, Public Employees
Nasıl Atıf Yapılır
Telif Hakkı (c) 2022 Alper Bahadır DALMIŞ
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Nasıl Atıf Yapılır
Öz
Küreselleşen dünyanın rekabetçi piyasa koşullarında örgütler açısından verimliliğin önemi büyüktür. Verimliliğin sağlanabilmesi ve sürdürülebilmesi için örgütlerde çeşitli şartların sağlanabilmesi gerekmektedir. Çalışanların örgütsel adalet algısı da bu şartlardan biridir. Çalışanlar örgütün kendilerine karşı adil olduğunu düşündüklerinde ahlaki bir sorumluluk hissederek daha verimli çalışabilecekleri ve bu durumun örgütsel verimliliği artırabileceği düşünülmektedir. Bu çalışmada örgütsel adaletin verimlilik üzerindeki etkisini incelemek amaçlanmıştır. Bu doğrultuda Ankara ilinde bulunan bir kamu kurumundaki çalışanlar çalışmanın evrenini oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemi toplam 278 kişiden (117 kadın ve 161 erkek) oluşmaktadır. Verilerin toplanmasında Demografik Bilgi Formu, Örgütsel Adalet ve Verimlilik Ölçeği kullanılmıştır. Ölçeklerden toplanan verilerin istatistiksel analizinde korelasyon ve regresyon analizi uygulanmıştır. Bulgular çalışanların örgütsel adalet algılarının verimlilik ile ilişkili olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca örgütsel adaletin alt boyutları olan dağıtım adaleti, işlem adaleti ve etkileşimsel adalet boyutlarının da verimlilik ile pozitif ve anlamlı bir ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. Çalışanların örgütsel adalet ve alt boyutlarına yönelik algıları arttıkça örgütsel verimliliğin arttığını belirtmek mümkündür. Bu doğrultuda örgütlerde yöneticilerin ve diğer karar vericilerin örgütsel adalet konusunda farkındalık kazanması önerilmektedir.
Referanslar
- Alexander, S., & Ruderman, M. (1987). The role of procedural and distributive justice in organizational behavior. Social justice research, 1(2), 177-198.
- Bağcı, Z. (2014). Çalışanlarin İş Doyumunun Görev ve Bağlamsal Performansları Üzerindeki Etkisi. Journal of Management and Economics Research, 12(24), 58-72.
- Bölük, U. (2017). İnsan kaynakları yönetiminde örgütsel adaletin verimlilik ve iş tatmini üzerine etkisi: Bir kamu kurumu örneği (Master's thesis, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
- Çağıl, E. (2007). İşletmelerde personel eğitimi, verimlilik ile ilişkisi ve bir araştırma (Doktora Tezi, Marmara Universitesi, Istanbul, Türkiye.
- Choudhary, N., Philip, P. J., & Kumar, R. (2011). Impact of organizational justice on organizational effectiveness. Industrial Engineering Letters, 1(3), 18-24.
- Cojuharenco, I., & Patient, D. (2013). Workplace fairness versus unfairness: Examining the differential salience of facets of organizational justice. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 86(3), 371-393.
- Folger, R., & Konovsky, A. M. (1989) “Effects of Procedural justice and Distributive Justice on reaction to Pay raise Decision,” Academy of Management Journal, 32(1), 115-130.
- Fryxell, E.G., & Gordon, E.M. (1989) “Work place Justice and Job Satisfaction as predictor of satisfaction with Union and Management,” Academy of Management Journal, 32(4), 851-866.
- Goodman, S. A., & Svyantek, D. J. (1999). Person–organization fit and contextual performance: Do shared values matter. Journal of vocational behavior, 55(2), 254-275.
- Greenberg, J. (1986). Determinants of perceived fairness of performance evaluations. Journal of applied psychology, 71(2), 340.
- Greenberg, J., & Tyler. R. T. (1987), “Why Procedural Justice in Organizations? ,” Social Justice Research, 1(2), 127-142.
- Hançer, M. (2004). İşletmelerde verimliliği artırma ve insan kaynakları. Detay Yayınları.
- Homans, G. C. (1961). Social Behavior: Its Elementary Forms, Brace & World. Inc.. New York^ eHarcourt Harcourt.
- Kalay, F. (2016). İşletmelerde Örgütsel Adaletin İşgören Performansi Üzerindeki Etkisi: Teorik Bir İnceleme. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 147-158.
- Kocaçal, C. (2016). İşletme çalışanlarında pozitif ve negatif düşüncenin işgücü verimliliğine etkisi: İstanbul ili örneği (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
- Lind, E. A., & Tyler, T. R. (1988). Procedural justice in organizations. In The social psychology of procedural justice (pp. 173-202). Springer, Boston, MA.
- Lowe, R. H., & Vodanovich, S. J. (1995). A field study of distributive and procedural justice as predictors of satisfaction and organizational commitment. Journal of business and psychology, 10(1), 99-114.
- Mızrak, N. Y. (1991). işletmelerde Verimliliğe Yönelik Eğitimin Önemi: Türk Özel Sektörü Tarafından Yapılan Eğitim Çalışmaları. Verimlilik Kongresi-Bildiriler içinde: ay (der.) Ankara: MPM Yayınları, 454, 27-29.
- Moorman, R. H. (1991). Relationship between organizational justice and organizational citizenship behaviors: Do fairness perceptions influence employee citizenship?. Journal of applied psychology, 76(6), 845.
- Niehoff, B. P., & Moorman, R. H. (1993). Justice as a mediator of the relationship between methods of monitoring and organizational citizenship behavior. Academy of Management journal, 36(3), 527-556.
- Organ, D. (1988).Organizational Citizenship Behavior: The Good Soldier Syndrome. Lexington, MA: Lexington.
- Rego, A., & Cunha, M. P. E. (2008). Organisational citizenship behaviours and effectiveness: An empirical study in two small insurance companies. The Service Industries Journal, 28(4), 541-554.
- Usta, P. (1996). Verimlilik, Verimlilik Artırıcı Teknikler, Verimlilik Artırıcı Tekniklerin Daha Yaygın Kullanılması İçin Tedbirler. Akçimentosa Aylık İletişim Dergisi, 9.
- Yıldırım, F. (2007). İş doyumu ile örgütsel adalet ilişkisi. Ankara üniversitesi sbf dergisi, 62(01), 253-278.