Cilt 9 Sayı 4 (2021): Business & Management Studies: An International Journal
Makaleler

Motivasyon araçlarının örgütsel bağlılık üzerine etkisi: Perakende sektörü çalışanlarına yönelik bir araştırma

PDF
  • Medine Yılmaz,
  • Pelin Vardarlıer
Medine Yılmaz
Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul, Türkiye
Pelin Vardarlıer
Doç. Dr., İstanbul Medipol Üniversitesi, İstanbul, Türkiye

Yayınlanmış 25.12.2021

Nasıl Atıf Yapılır

Motivasyon araçlarının örgütsel bağlılık üzerine etkisi: Perakende sektörü çalışanlarına yönelik bir araştırma. (2021). Business & Management Studies: An International Journal, 9(4), 1347-1365. https://doi.org/10.15295/bmij.v9i4.1900

Telif Hakkı (c) 2021 Medine Yılmaz- Pelin Vardarlıer

Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Nasıl Atıf Yapılır

Motivasyon araçlarının örgütsel bağlılık üzerine etkisi: Perakende sektörü çalışanlarına yönelik bir araştırma. (2021). Business & Management Studies: An International Journal, 9(4), 1347-1365. https://doi.org/10.15295/bmij.v9i4.1900

Öz

Perakende sektörü Türkiye’de hizmet ve satın alma seçeneklerini yenileyerek gelişen ve birçok insana istihdam sağlayan bir sektördür. Bu kapsamda çalışmanın amacı Türkiye’nin önemli perakende şirketlerinden birinin çalışanlarına yönelik motivasyon araçları ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Aynı zamanda demografik özelliklere göre bu iki etmen arasındaki farklılıklar analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda cinsiyete göre içsel ve dışsal motivasyon araçları, kadınlarda daha yüksek iken; içsel motivasyon araçlarının evli bireylerde daha yüksek olduğu; motivasyon ve dışsal motivasyon araçları ortalamasının genç ve yaşça büyük bireylerde daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Örgütsel bağlılık bakımından ise örgütsel bağlılığın yüksek lisans düzeyinde alt seviyedeki eğitim derecesine göre daha düşük olduğu; duygusal bağlılığın ilgili şirketteki deneyim arttığında ise arttığı gözlemlenen önemli sonuçlardandır. İlişki analizleri sonucunda ise örgütsel bağlılığın (duygusal bağlılık, normatif bağlılık ve devam bağlılığı), motivasyon araçları (içsel ve dışsal motivasyon araçları) ile arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Motivasyon araçları ile örgütsel bağlılık, duygusal bağlılık, normatif bağlılık, içsel motivasyon ve dışsal motivasyon ile arasında anlamlı ve pozitif bir ilişki olduğu görülmüştür. Son olarak yapılan regresyon analizleri sonucunda motivasyon araçları ve örgütsel bağlılık arasındaki çift yönlü ilişki kanıtlanmıştır.

PDF

Referanslar

  1. Alderfer, C.P. (1969). “An Empirical Test of a New Theory of Human Needs”, Organizational Behaviour and Human Performance, (4), 142–75.
  2. Allen, R.S. ve Kilmann, R.H. (2001). “The Role of The Reward System for a Total Quality Management Based Strategy”, Journal of Organizational Change. 14(2), 110-131
  3. Barles, M. (2016). “İşgörenlerin Motivasyon Araçlarını Algılaması Düzeyinin Belirlenmesine Yönelik Karşılaştırmalı Bir Araştırma Sağlık Bakanlığında Uygulama”. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  4. Batmaz, Ş. (2002).“Örgütlerde Motivasyonun Önemi ve Başarıya Etkisi”, Standart: Ekonomik ve Teknik Dergi, (491), 45-48.
  5. Becker, H.S. (1960). “Notes on The Concept of Commitment”, American Journal of Sociology, (66), 32-42.
  6. Bilge, H., Bal, V. ve Gönlügür, A. (2015). “İçsel-Dışsal Motivasyon İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin Araştırılması”, Maliye ve Finans Yazıları, 1 (104) , 83-104. Retrieved From Https://Dergipark.Org.Tr/Tr/Pub/Mfy/İssue/16277/170738
  7. Bolat, O. İ. ve Bolat, T. (2008). “Otel İşletmelerinde Örgütsel Bağlılık Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisi”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(19), 75-94.
  8. Brislin, R. W., Kabigting, F., Macnab, B., Zukis, B. ve Worthley, R. (2005), Evolving Perceptions of Japanese Workplace Motivation, International Journal of Cross Cultural Management. 5 (1), 87-103.
  9. Canbaba, İ.E. (2019). “İş Görenlerin Motivasyonu ile Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişki: Erzincan Ve Erzurum’daki Üç, Dört Ve Beş Yıldızlı Otellerde Bir Çalışma”. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi). Binali Yıldırım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzincan.
  10. Çöğür, H. Ç. (2010). “İnşaat Sektöründe Proje Yönetiminin Kullanabileceği Motivasyon Araçları”.(Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
  11. Dündar, S., Özutku, H. ve Taşpınar, F. (2007). “İçsel ve dışsal motivasyon araçlarının işgörenlerin motivasyonu üzerindeki etkisi: Ampirik bir inceleme”, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, (2), 105-119.
  12. Eren, H. (1997). Toplam Kalite ve İnsan Kaynakları Yönetimi. 2. Baskı, İstanbul: Alfa Yayınları.
  13. Ertit, R. (2019). “Motivasyon, Kişilik Özellikleri ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi: Kastamonu İlinde Bir Araştırma”. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kastamonu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kastamonu.
  14. Genç, N. (2004). Yönetim ve Organizasyon: Çağdaş Sistemler ve Yaklaşımlar, Ankara: Seçkin Yayınları.
  15. Gülova, A.A. ve Demirsoy, Ö. (2012). Örgüt Kültürü ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki: Hizmet Sektörü Çalışanları Üzerinde Ampirik Bir Araştırma. Business and Economics Research Journal. 3(3).
  16. Hair, J., Black, W., Babin, B. ve Anderson, R. (2010). Multivariate data analysis (7th ed.): Prentice-Hall, Inc. Upper Saddle River, NJ, USA.
  17. Herzberg, F., Mausner, B. ve Snyderman BB.(1993). The Motivation to Work Somerset.
  18. İnce M. ve Gül H. (2005). Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgüsel Bağlılık. Çizgi Kitabevi Yayınları.
  19. Kalaycı, N. (2010). “Yükseköğretimde proje tabanlı öğrenmeye ilişkin bir uygulama projeyi yöneten öğrenciler açısından analiz”, Eğitim ve Bilim, 33(147), 85-105.
  20. Keskin, M.Ş. (2019). “Sosyal Güvenlik Çalışanlarında Motivasyonun Örgütsel Bağlılığa Etkisi Ve Sosyal Güvenlik Kurumu Ankara İl Müdürlüğü’nde Bir Uygulama”. (YayınlanmamışYüksek Lisans Tezi). Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
  21. KMPG (2018). https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/tr/pdf/2018/01/sektorel-bakis-2018-perakende.pdf Alındığı tarih: 19.04.2020.
  22. Kondalkar, V.G. (2007). Organizational Behavior. New Delhi: New Age International (P) Ltd.
  23. Luthans, F. (2011). Organizational behavior: an evidence-based approach. NewYork: McGraw-Hill Irwin .
  24. Mahaney C. R. ve Lederer A. L. (2006). “The Effect of Intrinsic and Extrinsic Rewards for Developers on Information Systems Project Success”, Project Management Journal. 37,(4),42-54.
  25. McClelland, D.C. (1961). The Achieving Society. Princeton, NY: Nostrand.
  26. Meyer, J. P. ve Allen N. J. (1984). “Testing The ‘Side-Bet Theory’ Of Organizational Commitment: Some Metodological Considerations”, Journal of Applied Psychology, 69 (3), 372-378.
  27. Meyer, J.P. ve Allen, N.J. (1991). “A Three component Conceptualization Of Organizational Commitment”, Human Resources Management Review, (1) ,61-89.
  28. Mottaz J. C. (1985). “The Relative Importance of Intrinsic and Extrinsic Rewards as Determinants of Wok Satisfaction”, The Sociological Quarterly, 26 (3), 365-385.
  29. Mowday, R.T., Steers, R.M. ve Porter, L.W.(1979).“The Measurement Of Organizational Commitment”, Journal of Vocational Behavior. (14), 224-247.
  30. PWC (2016). Dönüşürken Büyüyen Türkiye Perakende Sektörü. 2016 yılı sektör raporu.
  31. Razali, N. M. ve Wah, Y. B. (2011). “Power comparisons of shapiro-wilk, kolmogorov-smirnov, lilliefors and anderson-darling tests”, Journal of statistical modeling and analytics, 2(1), 21-33.
  32. Ryan, R.M. ve Deci, E.L. (2000).“Self-Determination Theory and the Facilitation of Intrinsic Motivation, Social Development,and Well-Being”, American Psychologist, 55(1), 68-78.
  33. Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M. (2008). Örgütsel Psikoloji (4. Basım). Bursa: Alfa Aktüel Yayınevi.
  34. Saraçlı, S., Keskınturk, T., Cicek, M. ve Gazeloglu, C. (2014). “Örgütsel Bağlılığın Motivasyon Üzerındekı Etkilerinin Yapısal Eşitlik Modellemesı ile İncelenmesı: Türk Akademisyenler Örneği”, International Anatolia Academic Online Journal Sciences Journal, 2 (2) , 0-0.
  35. Sarıoğlu, K. (2019). “Çalışan Motivasyonunu Artırma Araçlarının Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkileri: Gıda Sektöründe Bir Alan Araştırması”. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  36. Steers, R.M., Mowday, R.T. ve Shapiro, D.L. (2004). “The Future of Work Motivation Theory”, Academy of Management Review, 29(3), 379-387.
  37. Stumpf, S.A., Tymon Jr, W.G., Favorito, N. ve Smith, R.R. (2013). “Employees and Change İnitiatives: Intrinsic Rewards and Feeling Valued”, Journal of Business Strategy, 34(2), 21-29.
  38. Torun, M.T. (2013). “Örgütlerde İşgören Performansını Artırmada Kullanılan Motivasyon Araçlarının İncelenmesi ve Bir Uygulama”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ondokuzmayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Samsun.
  39. Tulunay A. ve Ö, Buluç, B. (2018). “İlköğretim Öğretmenlerinde Motivasyon Ve Örgütsel Bağlılığın Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , (48) , 1-30.
  40. Uygur, A. (2004). Örgütsel Bağlılık ve İşgören Performansı. Türkiye Vakıflar Bankası Ankara, İstanbul ve İzmir İli Şubelerine Yönelik Alan Araştırması. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  41. Wasti, A. (2003). “Kültürlerarası Çalışmalarda Yöntem: Örgütsel Bağlılık Yazınından Dersler”, Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2 (3), 125-145.
  42. Wasti, S. A. (2000). Meyer ve Allen’in üç boyutlu örgütsel bağlılık ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik analizi. 8. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi.
  43. Weinner,Y. ve Vardi, Y. (1980). Relationship between job, organization and career commitment and work outcomes: An Integrative Approach. Organizational Behavior and Human Performance, 26, 81-96.
  44. Weiner, Y. (1982). “Commitment in organizations: A normative view”, Academy of management review, 3 (7), 418-428.
  45. Yüksel, Ö. (2000).İnsan kaynakları yönetimi. Ankara: Gazi Kitapevi.
  46. Zorlu, A. (2019). “An analysis of organizational commitment of cabin crew in different generation, Sosyal Bilimler Enstitüsü”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi, Istanbul.