Cilt 8 Sayı 5 (2020): Business & Management Studies: An International Journal
Makaleler

ORGANİZASYONEL ÖĞRENMENİN TALEP TAHMİNİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: KAOTİK YAPININ DÜZENLEYİCİ ROLÜ

PDF (İngilizce)
  • İsmail EYİGÜN,
  • Okan YAŞAR
İsmail EYİGÜN
Bahçeşehir Üniversitesi
Okan YAŞAR
Dr. Öğr. Üyesi, Beykent Üniversitesi

Yayınlanmış 25.12.2020

Anahtar Kelimeler

  • Örgüt, Örgütsel Öğrenme, Kaos, Kaotik Yapı, Talep Tahmini,
  • Organisation, Organizational Learning, Chaos, Chaotic Structure, Demand Forecasting

Nasıl Atıf Yapılır

ORGANİZASYONEL ÖĞRENMENİN TALEP TAHMİNİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: KAOTİK YAPININ DÜZENLEYİCİ ROLÜ. (2020). Business & Management Studies: An International Journal, 8(5), 4017-4046. https://doi.org/10.15295/bmij.v8i5.1640

Telif Hakkı (c) 2020 Business & Management Studies: An International Journal

Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Nasıl Atıf Yapılır

ORGANİZASYONEL ÖĞRENMENİN TALEP TAHMİNİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: KAOTİK YAPININ DÜZENLEYİCİ ROLÜ. (2020). Business & Management Studies: An International Journal, 8(5), 4017-4046. https://doi.org/10.15295/bmij.v8i5.1640

Öz

Araştırmanın amacı, kaotik yapı, örgütsel öğrenme ve talep tahmini arasındaki ilişkiyi açıklamak ve kaotik yapının örgütsel öğrenme ile talep tahmini arasındaki ilişkiye etkisini anlamaktır. Araştırma, örgütsel öğrenme ve kaos teorisine dayanmaktadır. Örgütsel öğrenme teorisi, örgüt ve çevre arasındaki ilişki bağlamında ele alındığında, kaotik ortamlarda öğrenmenin sağlanamayacağı söylenmektedir. Bunula birlikte, kaos teorisi geleceğin tahmin edilemez olduğunu varsayar. Bu nedenle, kaotik yapının örgütsel öğrenme ve talep üzerine tahmin üzerindeki etkisinde düzenleyici rolü olabileceği öngörüsünden inceleme kapsamına alınmıştır. Çalışmanın özgünlüğü, öncelikle kaotik seviyenin ölçülmesinde ve onu bir organizasyonel değişken olarak kullanmasında, ikinci olarak da örgütsel öğrenmenin talep tahmini üzerindeki etkisinin analiz edilmesinde yatmaktadır. Araştırma, nesnelci metodolojik varsayımlar ile tasarlanmış ve ilişkisel ve araştırmada nedensel model kullanılmıştır. Örgütsel öğrenme verileri mikro düzeydeki bireylerden, kaotik tahmin verileri ise meso düzeydeki kuruluşlardan toplanmıştır. Örgütsel öğrenme verileri, Watkins ve Marsick (1997) tarafından geliştirilen Örgütsel Öğrenme Anketi kullanılarak 26 bölge ofisinden 615 çalışandan toplanmış, talep tahmini ve kaotik yapı verileri Türkiye'de Gıda Endüstrisinde faaliyet gösteren firmadan elde edilmiştir. Araştırmanın bulguları, örgütsel öğrenme düzeyinin talep tahmini ile güçlü-pozitif, kaotik ortamla güçlü-negatif ilişkiye sahip olduğunu ve örgütsel öğrenme ile talep tahmini arasındaki ilişkide kaotik yapının moderatör etkisi olduğunu ortaya koymuştur. Moderatör rolü, düşük ve orta düzeydeki kaosun değişkenler arasındaki ilişkiyi azalttığını ve yüksek düzeyde kaosun olumsuz etkilendiğini göstermiştir. Bu çalışmanın bazı pratik ve teorik çıkarımları vardır. Pratik açıdan, değişkenler arasındaki ilişkiler, firmalar çevrenin kaotik yapı seviyesine göre eylemlerini düzenlemelerini ortaya koymuştur. Teorik perspektiften, bulgular örgütsel öğrenme ve kaos teorisini desteklemiştir. Kaos teorisi, bir sistemin "rastlantısal" ve "deterministik" öğelerden oluştuğunu varsayar. Bulgular, kısa vadeli tahminlerin deterministik bir model, uzun vadeli tahminlerin ise rastlantısal bir model sergilediğini açıkça göstermiştir. Çalışma sonunda, uygulayıcılar ve araştırmacılar için öneriler sunulmuştur.

PDF (İngilizce)

Referanslar

  1. Alpar, O., (2012). Kaos teorisi ve kaotik işletme uygulamaları Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi SBE.
  2. Amy, A. H., (2008). Leaders as facilitators of individual and organisational learning. Leadership & Organization Development Journal, 29(3), pand 212-234.
  3. Argyris, C., (1977). Double loop learning in organisations. Harvard Business Review, 55(5), pp. 115-125.
  4. Ballot, M., (1986). Decision making model in production & operations. Florida: Robert E. Krieger Publishing Company.
  5. Basım, H. N., Sesen, H. & Korkmazyürek, H., (2007). A turkish translation, validity and reliability study of the dimensions of the learning organisation questionnaire. World Applied Sciences Journal, 2(4), pp. 368-374.
  6. Baumol, W. J., & Benhabib, J. (1989). Chaos: significance, mechanism, and economic applications. Journal of economic perspectives, 3(1), 77-105.
  7. Bıçakçı, P. S. & Üreten, S., (2017). Tedarik zinciri yönetimi uygulamalarının zincir performansı üzerindeki etkileri: bir uygulama. Gazi Universitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakultesi Dergisi, 19(1), pp. 367-386.
  8. Biçkes, D. M., (2011). Örgütsel öğrenme, inovasyon ve firma performansı arasındaki ilişkiler: inovasyonun aracılık etkisine yönelik büyük ölçekli işletmelerde bir araştırma Doktora Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi SBE.
  9. Cangelosi. V. E., & Dill, W. R. (1965) Organisational learning: Observations toward a theory. Administrative Science Quarterly, 10, 175-203
  10. Cilliers, P., (1998). Complexity and Postmodernism. 1 dü. London: Routledge.
  11. Cyert, R. M., ft March, J. G. (1963) A behavioral theory of the firm. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
  12. Di Milia, L., & Birdi, K. (2010). The relationship between multiple levels of learning practices and objective and subjective organisational financial performance. Journal of Organizational Behavior, 31(4), 481-498.
  13. Easterby-Smith, M., (1990). Creating a learning organisation. Personnel Review, 19(5), pp. 24-28.
  14. Forrester, J. W. (1987). Lessons from system dynamics modeling. System Dynamics Review, 3(2), 136-149.
  15. Garcia-Morales, V. J., Llorens-Montes, F. J., & Verdú-Jover, A. J. (2006). Antecedents and consequences of organisational innovation and organisational learning in entrepreneurship. Industrial Management & Data Systems, 106(1), 21-42.
  16. Grandmont, J. M. (1985). On endogenous competitive business cycles. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 995-1045.
  17. Gregersen, H. & Sailer, L., (1993). Chaos theory and ıts ımplications for social science research. Human Relations, 46(7), pp. 777-802.
  18. Hedberg, B. (1981) How organisations learn and unlearn? In P. C. Nystrom ft W. H. Starbuck (Eds.), Handbook of organisational design (pp. 8-27). London: Oxford University Press.
  19. Heizer, J. & Render, B., (2001). Operations management. New Jersey: Prentice Hall.
  20. Jiménez-Jiménez, D., & Cegarra-Navarro, J. G. (2007). The performance effect of organizational learning and market orientation. Industrial Marketing Management, 36(6), 694-708.
  21. Karabulut, R. & Şeker, K., (2018). Beli̇rlenmi̇ş deği̇şkenleri̇n vergi̇ geli̇rleri̇ üzeri̇ndeki̇ etki̇si̇: çoklu doğrusal regresyon anali̇zi̇. Suleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 23(3), p. 1049–1070.
  22. Keçeli, S., 2018. Çalışan perspektifinden örgütsel öğrenme yeteneğinin görev ve bağlamsal performansa etkisi: sağlık sektöründe bir uygulama Doktora Tezi. İstanbul: Haliç Üniversitesi: SBE.
  23. Khandekar, A., & Sharma, A. (2006). Organisational learning and performance: Understanding Indian scenario in present global context. Education+ Training, 48(8/9), 682-692.
  24. Kılıç T. (2019) 21.Yüzyılın Bağlantısal Bütünsellik Bilimi: https://www.youtube.com/watch?v= dXoWXzK2iec Son Erişim Tarihi:09.09.2019.
  25. Klimecki, R. & Lassleben, H., (1999). What causes organisations to learn. Lancaster University, Lancaster, 3rd International Conference on Organizational Learning, p. Lancaster University.
  26. Kutaniş, R. Ö. (2002). Öğrenen organizasyonlar. Stratejik Boyutuyla Modern Yönetim Yaklaşımları, 258-282.
  27. Lawrence, P. R., ft Dyer, D. (1983) Renewing American industry. New York: Free Press.
  28. Lambert, D. M. & Cooper, M. C., (2000). Issues in supply chain management. Industrial Marketing Management, 29(1), p. 65–83.
  29. Latif, H., (2002). Kaotik ortamda yönetim, Stratrjik Boyutuyla Modern Yönetim Yaklaşımları. 1 dü. İstanbul: Beta Basım-Yayım-Dağıtım.
  30. Levitt, B. & March, J. G., (1988). Organisational learning. Annual review of sociology, Cilt 14, pp. 319-340.
  31. Lindblom, C. E. 1959. The science of muddling through. Public Admin. Rev.,1 9:79--88
  32. March, J. G., ft Olsen, J. P. (1975) The uncertainty of the past: Organisational learning under ambiguity. European Journal of Political Research. 3, 147-171.
  33. Makridakis, S. & Wheelwright, S. C. (1977). Forecasting: ıssues & challenges for marketing management. Journal of Marketing, 41(4), pp. 24-38.
  34. Mentzer, J. T. & Bienstock, C. C. (1997). Sales forecasting management. California: SAGE Publications.
  35. Mert, G., (2017). Kurumsal duygusal hafıza ile örgütsel öğrenme, firma yenilikçiliği ve firma performansı arasındaki ilişkiler Doktora Tezi. İstanbul: Beykent Üniversitesi SBE.
  36. Morgan, K. (2007). The learning region: institutions, innovation and regional renewal. Regional studies, 41(S1), S147-S159.
  37. Mulholland, P., Zdrahal, Z., Domingue, J., Hatala, M., & Bernardi, A. (2001). A methodological approach to supporting organisational learning. International Journal of Human-Computer Studies, 55(3), 337-367.
  38. Mutlu, A. & Sakınç, İ., (2006). Yönetimde kaos. Journal of İstanbul Kültür University, Cilt 3, pp. 1-12.
  39. Öge, S., (2005). Düzen mi düzensizlik (kaos) mu örgütsel varlığın sürdürülebilirliği açısından bir değerlendirme. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), pp. 285-303.
  40. Özgen, H., Kılıç, K. C. & Karademir, B., (2013). Öğrenmenin kurumsallaşmasında toplam kalite yönetimi yaklaşımı. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), pp. 175-188.
  41. Pamuk, N., (2013). Dinamik sistemlerde kaotik zaman dizilerinin tespiti. BAÜ Fen Bil. Enst. Dergisi, 15(1), pp. 77-91.
  42. Rexhausen, D., Pibernik, R., & Kaiser, G. (2012). Customer-facing supply chain practices—The impact of demand and distribution management on supply chain success. Journal of Operations Management, 30(4), 269-281.
  43. Saperstein, A. M., & Mayer‐Kress, G. (1989). Chaos versus predictability in formulating national strategic security policy. American Journal of Physics, 57(3), 217-223.
  44. Selçuk, Z., (1999). Gelişim ve öğrenme eğitim psikolojisi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  45. Simon, H. A. (1955) . A behavioral model of rational choice. Q. J. Econ. 69:99-118
  46. Smith, L., 2014. Kaos. 1 dü. Ankara: Dost Kitabevi.
  47. Steinbruner, J. D. (1974). The Cybernetic Theory of Decision. Princeton, NJ: Princeton Univ. Press
  48. Therin, F. (2003, January). Organisational learning and innovation in high-tech small firms. In 36th Annual Hawaii International Conference on System Sciences, 2003. Proceedings of the (pp. 8-pp). IEEE.
  49. Thietart, R. A. & Forgues, B., (1995). Chaos theory and organisation. Organization Science, 6(1), pp. 19-31
  50. Ürü, F. O., (2009). Örgütsel öğrenmenin çalışan yaratıcılığına etkisi (iso 500'de yer alan demir-çelik, otomotiv ve tekstil sektörlerindeki işletmelerde bir araştırma) Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi SBE
  51. Watkins, K. E. & Marsick, V. J., (2013). Dimensions of the learning organisation questionnaire, self-scoring version. Warwick, RI: Partners for the Learning, pp. 1-20.
  52. Wilson, J. & Keating, B., (2001). Business forecasting. 4 dü. Columbus: McGraw-Hill/Irwin.
  53. Yaşar, O. (2016). Davranışsal karar verme, düşünme, problem çözme. Detay Yayıncılık, Ankara.
  54. Yaşar, O. & Sundu, M., (2017). Kaotik ortamlar için karar verme model önerisi: doğal karar verme. Ankara, 25. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi.
  55. Yeşilorman, M., (2006). Kelebek kanadını kimden yana çırpıyor. Birleştirilmiş bilimin kıyısında kaos ve sosyal bilimler. Journal of İstanbul Kültür University Science and Engineering, 4(3), pp. 77-86.
  56. Yeo, R. K. (2005). Revisiting the roots of learning organisation: A synthesis of the learning organisation literature. The Learning Organization, 12(4), 368-382.
  57. Young, T. R. (1991). Chaos and social change: Metaphysics of the postmodern. The Social Science Journal, 28(3), 289-305.
  58. Zohar, D., (2018). 21.Yüzyılda kuantum liderlik. 1 dü. İstanbul: The Kitap Yayınları.54-178.

Benzer Makaleler

Bu makale için ayrıca gelişmiş bir benzerlik araması başlat yapabilirsiniz.