Cilt 9 Sayı 1 (2021): Business & Management Studies: An International Journal
Makaleler

Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde büyüme, enerji tüketimi ve finansal kalkınmanın çevreye etkisinin incelenmesi: İsveç ve Pakistan örneği

PDF
  • İnci Merve Altan
İnci Merve Altan
Dr. Öğr. Üyesi, Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi

Yayınlanmış 25.03.2021

Anahtar Kelimeler

  • Financial Development, Environmental Kuznets Curve Hypothesis, CO2 Emission
  • Finansal Kalkınma, Çevresel Kuznets Hipotezi, CO2 Emisyonu

Nasıl Atıf Yapılır

Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde büyüme, enerji tüketimi ve finansal kalkınmanın çevreye etkisinin incelenmesi: İsveç ve Pakistan örneği. (2021). Business & Management Studies: An International Journal, 9(1), 18-31. https://doi.org/10.15295/bmij.v9i1.1633

Telif Hakkı (c) 2021 İnci Merve Altan

Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Nasıl Atıf Yapılır

Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde büyüme, enerji tüketimi ve finansal kalkınmanın çevreye etkisinin incelenmesi: İsveç ve Pakistan örneği. (2021). Business & Management Studies: An International Journal, 9(1), 18-31. https://doi.org/10.15295/bmij.v9i1.1633

Öz

Sanayileşme ile ülkeler, üretimi ve geliri artırmak amacıyla teknolojik yenilikleri yakından takip etmişlerdir. Bu süreçte çevreye verilen zararlar göz ardı edilerek ekonomik büyüme ve finansal kalkınmaya odaklanılmıştır. Günümüzde çevreye verilen zararların açıkça görülmesiyle birlikte, ekonomik büyümenin çevreye zarar vermeden sürdürülebilmesi adına çözümler araştırılmaya başlanmıştır. Bu doğrultuda çalışmada, gelişmiş ülkeleri temsilen İsveç ve gelişmekte olan ülkeleri temsilen Pakistan için karbon emisyonları, enerji tüketimi, gelir ve dış ticaret arasındaki dinamik nedensel ilişkileri 1971-2020 döneminde ARDL Sınır Testi (Autoregressive-Distributed Lag) ile incelenmiştir. Analiz sonucunda, İsveç’teki CO2 emisyonunun, uzun vadede ticari enerji kullanımı ve bir önceki dönemin CO2 emisyonu ve bir önceki döneme ait ticari enerji kullanımıyla; kısa vadede sadece ticari enerji kullanımıyla ilişkili olduğu elde edilmiştir. Pakistan’daki CO2 emisyonunun, uzun vadede, ticari enerji kullanımı, GSYH ve bir önceki döneme ait CO2 emisyonuyla; kısa vadede ticari enerji kullanımından ve GSYH ile ilişkili olduğu elde edilmiştir. Ülkelerin gelişmişlik düzeylerin ve Karbon risklerinden bağımsız olarak çevre kirliliğini açıklamada en önemli değişkenin ticari enerji tüketimi olduğu elde edilmiştir.

PDF

Referanslar

  1. Akay Ç. E., Abdieva R. ve Oskonbaeva Z. (2015). Yenilenebilir Enerji Tüketimi, İktisadi Büyüme ve Karbondioksit Emisyonu Arasındaki Nedensel İlişki: Orta Doğu ve Kuzey Afrika Ülkeleri Örneği International Conference on Eurasian Economies. Çevre ve Enerji, 628-636.
  2. Akova, İ. (2008). Yenilenebilir Enerji Kaynakları. Nobel Yayın Dağıtım: Ankara.
  3. Al-mulali, U. ve Lee, J. Y. (2013). Estimating The Impact of The Financial Development on Energy Consumption: Evidence from the GCC (Gulf Cooperation Council) Countries. Energy. 60, 215-221
  4. Alper, F. Ö. ve Alper, A. E. (2017). Karbondioksit Emisyonu, Ekonomik Büyüme, Enerji Tüketimi İlişkisi: Türkiye için Bir ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Sosyoekonomi, 25(33).
  5. Altay, B., Topçu, M. (2015). Relationship Between Financial Development and Energy Consumption: The Case of Turkey. Bulletin of Energy Economics, 3(1), 18-24.
  6. Apergis N. ve Payne J. E. (2009). Energy Consumption and Economic Growth in Central America: Evidence From A Panel Cointegration and Error Correction Model. Energy Economy, 31, 211–216.
  7. Apergis, N. ve Payne, J. E. (2010a). Renewable Energy Consumption and Economic Growth: Evidence from A Panel of OECD Countries. Energy Policy, 38(1), 656–660.
  8. Apergis, N., Payne, J. E. (2010b). Renewable Energy Consumption and Growth in Eurasia. Energy Economics, 32(6), 1392-1397.
  9. Atay Polat, M. ve Ergün, S. (2018). Yapısal Kırılma Altında Türkiye’de Ekonomik Büyüme, CO2 Emisyonu ve Sağlık Harcamaları İlişkisi. Business and Economics Research Journal, 3, 481-497.
  10. Aydın, C., Darıcı, B. ve Şahin Kutlu, Ş. (2019). Ekonomik Büyüme Çevre Kirliliğini Azaltır mı?. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 191-196.
  11. Aydın, C. ve Esen, Ö. (2017). The Validity of the Environmental Kuznets Curve Hypothesis for CO2 Emissions in Turkey: New Evidence from Smooth Transition Regression Approach. Mustafa Kemal University Journal of Social Sciences Institute, 14(39), 101-116.
  12. Bayraktutan, Y., Yılgör, M. ve Uçak, S. (2011). Renewable Electricity Generation And Economic Growth: Panel-Data Analysis for OECD Members. International Research Journal of Finance and Economics, 66, 59-66.
  13. Belen, M. ve Karamelikli, H. (2016). Türkiye’de Hisse Senedi Getirileri ile Döviz Kuru Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: ARDL Yaklaşımı. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 45(1), 34-42.
  14. Bozkurt, C. ve Okumuş, İ. (2015). Türkiye’de Ekonomik Büyüme, Enerji Tüketimi, Ticari Serbestleşme ve Nüfus Yoğunluğunun CO2 Emisyonu Üzerindeki Etkileri: Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Analizi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(32), 23-35.
  15. Ceylan, R. ve S. Başer, (2014). Türkiye’de Petrol Tüketimi İle Reel GSYİH Arasındaki Uzun Dönem İlişkinin Johansen Eşbütünleşme Yöntemi İle Analiz Edilmesi. Business and Economics Research Journal, 5(2), 47-60.
  16. Çağlar, A.E. ve Kubar, Y. (2017). Finansal Gelişme Enerji Tüketimini Destekler Mi?. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(27), 96-121
  17. Çetin, M. ve Şeker, F. (2012). Enerji Tüketiminin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. Uludağ Üniversitesi İİBF Dergisi, XXXI, (1), 85-106.
  18. Çetintaş, H., Bicil, İ. ve Türköz, K. (2016). Türkiye'de CO2 Salınımları Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 53(619), 57-67.
  19. Dinda, S. (2004). Environmental Kuznets Curve Hypothesis: A Survey. Ecological Economics, 49, 431-455.
  20. Doğan, B. ve Değer, O. (2016). Enerji Tüketimi, Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Hindistan Örneklemi. Journal of Yasar University, 11/44, 326-338.
  21. Dritsaki, C. ve Dritsaki, M. (2014). CO2 Emissions, Energy Consumption, Financial Development and Economic Growth: A Multivariate Cointegration and Causality Analysis for Greece. World Applied Sciences Journal, 32(2), 309-321.
  22. Dumrul, Y. ve Kılıçarslan, Z. (2018). Ekonomik Küreselleşme ve CO2 Emisyonu İlişkisi: Türkiye Uygulaması. ICPESS (International Congress on Politic, Economic and Social Studies).
  23. Ekins, P. (1997). The Kuznets Curve for the Environment and Economic Growth: Examining the Evidence. Environment and Planning A, 29 (5), 805–830.
  24. Esseghir A. ve Khouni, L. H. (2014). Economic Growth, Energy Consumption and Sustainable Development: The Case of the Union for the Mediterranean Countries. Energy, 71, 218-225.
  25. Farhani, S. (2015). Renewable Energy Consumption, Economic Growth and CO2 Emissions: Evidence From Selected MENA Countries. IPAG Working Paper Series, 612.
  26. Freeman, C. ve Soete, L. (2004). The Economics of Industrial Innovation. Tubitak Yayınları.
  27. Friedl, B. ve Getzner, M. (2003). Determinants of CO2 Emissions in a Small Open Economy. Ecological Economics, 45(1), 133–148.
  28. Ghosh, S. (2002). Electiricity Consumption and Economic Growth in India. Energy Policy, 30(2), 125-129.
  29. Granger, C. W. J. ve Newbold, P. (1974). Spurious Regressions in Econometrics. Journal Of Econometrics, 111-120.
  30. Grossman, G. ve Krueger, A. (1995). Economic Environment and the Economic Growth. Quarterly Journal of Economics, 110, 353–377.
  31. Gövdere, B. ve Can M. (2015). Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örnekleminde Eşbütünleşme Analizi. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 1(2), 101-114.
  32. Halıcıoğlu, F. (2009). An Econometric Study of CO2 Emissions, Energy Consumption, Income and Foreign Trade in Turkey. Energy Policy, 37, 1156–1164.
  33. Heil, M.T. ve Selden, T.M. (1999). Panel Stationarity with Structural Breaks: Carbonemissions and GDP. Applied Economic Letters 6, 223–225
  34. Iyke, B.N., (2013). Electricity Consumption And Economic Growth in Nigeria: A Revisit Of The Energy-Growth Debate. Energy Economics, 51, 166-176.
  35. İskenderoğlu, Ö., Karadeniz, E. ve Ayyıldız, N. (2015). Enerji Sektörünün Finansal Analizi: Türkiye ve Avrupa Enerji Sektörü Karşılaştırması. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 3(3), 86-97.
  36. Jalil, A. ve Feridun, M. (2011). The Impact of Growth, Energy and Financial Development on the Environment in China: A Cointegration Analysis. Energy Economics, 33, 284-291.
  37. Jobert, T. ve Karanfil, F. (2007). Sectoral Energy Consumption by Source and Economic Growth in Turkey. Energy Policy, 35, 5447–5456.
  38. Johansen, S. ve Juselius, K. (1990). Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration With Applications to The Demand for Money. Oxford Bulletin Of Economics and Statistics, 52, 169-210.
  39. Kakar, Z. K., Khilji, B. A. ve Khan, M. J. (2011). Financial Development and Energy Consumption: Empirical Evidence from Pakistan. International Journal of Trade, Economics and Finance, 2(6), 469.
  40. Keskingöz, H. ve Karamelikli, H. (2015). Dış Ticaret-Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyümenin CO2 Emisyonu Üzerine Etkisi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9, 9-17.
  41. Kumar, R., Stauvermann, R., Peter J., Nanthakumar, L., Kumar, R.D. (2015). Exploring the Role of Energy, Trade and Financial Development in Explaining Economic Growth in South Africa: A Revisit. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 52, 1300-1311.
  42. Lebe, F. ve Akbaş, Y.E. (2015). Türkiye'de Sanayileşme, Finansal Gelişme, Ekonomik Büyüme ve Kentleşmenin Enerji Tüketimi Üzerindeki Etkisi: Çoklu Yapısal Kırılmalı Bir Araştırma. Ege Akademik Bakış, 15(2), 197
  43. Lee, C. C. ve Chang, C. P. (2008). Energy Consumption and Economic Growth in Asian Economies: A More Comprehensive Analysis Using Panel Data. Resource and Energy Economics, 30, 50–65.
  44. Lise, W. ve Montfort, K. Van. (2005). Energy Consumption and GDP in Turkey: Is There A Co-Integration Relationship?. Paper Presented at EcoMod2005 International Conference on Policy Modeling, İstanbul.
  45. Masih, A.M.M. ve Masih, R. (1997). On Temporal Causal Relationship Between Energy Consumption, Real Income And Prices; Some New Evidence From Asian Energy Dependent Nics Based On A Multivariate Cointegration/Vector Error Correction Approach. Policy Model, 19, 417–440.
  46. Meadows, D.H., Meadows, D.L., Randers, J. ve Behrens, W.W. (1990). Ekonomik Büyümenin Sınırları. İstanbul: İşletme İktisadı Enstitüsü Yay. No: 112.
  47. Mucuk, M. ve Uysal, D. (2009). Türkiye Ekonomisinde Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme. Maliye Dergisi, 157, 105- 115.
  48. Mutlu, A. (2002). Çevre Ekonomisi: Politikalar, Uygulamalar ve Türkiye. Marmara Üniversitesi Maliye Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayın No: 15.
  49. Odhiambo, N. M. (2009). Energy Consumption and Economic Growth Nexus in Tanzania: An ARDL Bounds Testing Approach. Energy Policy, 37, 617-622
  50. Oh, W. ve Lee K. (2004). Causal Relationship Between Energy Consumption and GDP: The Case of Korea 1970–1999. Energy Econ, 26(1), 51–59.
  51. Omay T., Hasanov, M. ve Uçar, N. (2012). Energy Consumption and Economic Growth: Evidence From Nonlinear Panel Cointegration and Causality Tests. MPRA Paper No:37653
  52. Onat, N. ve Ersöz, S. (2011). Analysis of Wind Climate and Wind Energy Potential of Regions in Turkey. Elsevier Energy, 36, 148-156.
  53. Özata, E. (2010). Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkilerin Ekonometrik İncelemesi. Dumlupınar Üniv. SBE Dergisi, 26.
  54. Öztürk, I., Aslan, A. ve Kalyoncu, H. (2010). Energy Consumption and Economic Growth Relationship: Evidence From Panel Data for Low and Middle Income Countries. Energy Policy, 38, 4422–4428.
  55. Pamuk, M. ve Bektaş, H. (2014). Türkiye’de Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2).
  56. Paul, S. ve Bhattacharya, R.N. (2004). Causality Between Energy Consumption and Economic Growth In India: A Note on Conflicting Results. Energy Economics, 26, 977-983.
  57. Pempetzoglou M. (2014). Electricity Consumption and Economic Growth: A Linear and Nonlinear Causality Investigation for Turkey. International Journal of Energy Economics and Policy, 4(2), 263-273.
  58. Pesaran, M. H., Y. Shin ve R. J. Smith (2001). Bounds Testing Approaches to The Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16, 289-326.
  59. Saatçi, M. ve Dumrul, Y. (2013). Elektrik Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Dinamik Bir Analizi: Türkiye Örneği. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(2), 1-24.
  60. Sadorsky, P. (2011). Financial Development and Energy Consumption in Central and Eastern European Frontier Economies. Energy Policy, 39(2), 999-1006.
  61. Salamaliki, P.K. ve Venetis, I.A. (2013). Energy Consumption and Real GDP in G-7: Multi Horizon Causality Testing in The Presence of Capital Stock. Energy Economics, 39, 108-121.
  62. Salim, R.A. ve Rafio, S. (2012). Why Do Some Emerging Economies Proactively Accelerate The Adoption of Renewable Energy?. Energy Economics, 34, 1051- 1057.
  63. Selden, T.M. ve Song, D. (1994). Environmental Quality and Development: Is There a Kuznets Curve for Air Pollution Emission?. Journal of Environmental Economics and Management, 27, 147–162.
  64. Shafik, N. (1994). Economic Development and Environmental Quality: an Econometric Analysis. Oxford Economic Papers, 46, 757–773
  65. Shahbaz, M., Khan S. ve Tahir, M. (2013). The Dynamic Links Between Energy Consumption, Economic Growth, Financial Development and Trade in China: Fresh Evidence From Multivariate Framework Analysis. Energy Economics, 40, 8–21
  66. Shahbaz, M., Zeshan, M. ve Tiwari, A.K. (2011). Analysis of Renewable Energy Consumption, Real GDP and CO2 Emissions: A Structural VAR Approach in Romania. MPRA Paper No. 34066.
  67. Shahbaz, M., Hye, Q.M.A., Tiwari, A. K. ve Leitao, N. C. (2013). Economic Growth, Energy Consumption, Financial Development, International Trade and CO2 Emissions in Indonesia. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 25, 109-121.
  68. Siddique, H.M.A. ve Majeed, M.T. (2015). Energy Consumption, Economic Growth, Trade and Financial Development Nexus in South Asia. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences, 9(2), 658-682
  69. Stern, D.I. (2000). A Multivariate Cointegration Analysis of The Role of Energy in The US Macroeconomy. Energy Econ. 22, 267–283.
  70. Stern, D.I. (2004). The Rise and Fall of The Environmental Kuznets Curve. World Development, 32, 1419–1438.
  71. Stern, D.I. ve Enflo, K. (2013). Causality Between Energy And Output In The Long-Run. Energy Economics, 39, 135-146.
  72. Şahin, G. ve Konak, A. (2019). Türkiye ve Azerbaycan Örnekleminde Büyümenin, Enerji ve Dış Ticaret Dinamikleri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 8(3), 1851-1874.
  73. Şanlı, F. B. ve Tuna, K. (2014). Türkiye’de Petrol Tüketimi ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Analizi. Maliye ve Finans Yazıları, 28(102), 47-64.
  74. Şengül, S. ve İ. Tuncer, (2006). Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme: 1960-2000. İktisat İşletme ve Finans Dergisi, 21(242), 69-80.
  75. Tang, C.F. ve Tan, B. W. (2014). The Linkages Among Energy Consumption, Economic Growth, Relative Price, Foreign Direct Investment, and Financial Development in Malaysia. Quality & Quantity, 48(2), 781-797.
  76. Temelli, F. ve Şahin, D. (2019). Yükselen Piyasa Ekonomilerinde Finansal Gelişme, Ekonomik Büyüme ve Teknolojik Gelişmenin Çevresel Kalite Üzerine Etkisinin Analizi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 577-593.
  77. Topallı, N. ve Alagöz, M. (2014). Energy Consumption and Economic Growth In Turkey: An Empirical Analysis. Selcuk University Journal of Institute of Social Sciences, 32, 151-159.
  78. Topallı, N. (2016). CO2 Emisyonu ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Hindistan, Çin, Brezilya ve Güney Afrika için Panel Veri Analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 427-447.
  79. Tsani, S. (2010). Energy Consumption and Economic Growth. Energy Economics, 32(3), 582-590.
  80. Uçak, S. ve Usupbeyli, A. (2015). Türkiye’de Petrol Tüketimi ve Ekonomik Büyüme Arasında Nedensellik İlişkisi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 70(3), 769-787.
  81. Uçan, O., Arıcıoğlu, E. ve Yücel, F. (2014). Energy Consumption and Economic Growth Nexus: Evidence from Developed Countries in Europe. International Journal of Energy Economics and Policy, 4(3), 411-419.
  82. Uzunöz, M. ve Akçay, Y. (2012). Türkiye’de Büyüme ve Enerji Tüketimi Arasındaki Nedensellik İlişkisi. Çankırı Karatekin Üniversitesi SBE Dergisi, 3(2), 1-16.
  83. Wong, S.L., Chang, Y. ve Chia, W-M. (2013). Energy Consumption, Energy R&D and Real GDP in OECD Countries With and Without Oil Reserves. Energy Economics, 40, 51–60
  84. Yang, H.Y. (2000). A Note on the Causal Relationship Between Energy and GDP in Taiwan. Energy Economics, 22, 309-317.
  85. Yuan, J., Kang, J-G, Zhao, C. ve Hu, Z. (2008). Energy Consumption and Economic Growth: Evidence From China At Both Aggregated and Disaggregated Levels. Energy Econ, 30, 3077–3094.
  86. Zeren, F. ve Koç, M. (2014). The Nexus between Energy Consumption and Financial Development with Asymmetric Causality Test: New Evidence from Newly Industrialized Countries. International Journal of Energy Economics and Policy, 4(1), 83-91.
  87. Zou, G. ve K. W. Chau, (2006). Short and Long-Run Effects Between oil Consumption and Economic Growth in China. Energy Policy, 34, 3644–3655.

Benzer Makaleler

Bu makale için ayrıca gelişmiş bir benzerlik araması başlat yapabilirsiniz.