PETROL FİYATLARININ BIST100 ENDEKSİ ÜZERİNE ETKİSİNİN VAR YÖNTEMİ İLE ANALİZİ
Kübra KAKACAK- Ekrem MERİÇ
- Fatih TEMİZEL
Yayınlanmış 25.12.2020
Anahtar Kelimeler
- Oil Prices BIST100 VAR Analysis
- Petrol Fiyatları, BIST100, VAR Analizi
Nasıl Atıf Yapılır
Telif Hakkı (c) 2020 Business & Management Studies: An International Journal
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Nasıl Atıf Yapılır
Öz
Petrol ve pay senedi fiyatları yatırımcıların ilgilerini çeken makro ekonomik değişkenlerdir. Bunun nedeni ham madde olarak yaygın bir şekilde kullanılan petrolün üretim maliyetlerini doğrudan etkilemesi ve bunun sonucunda işletme pay senedi fiyatlarının bu etkiye tepki vermesi gösterilebilir. Bu nedenle ve iki makro ekonomik değişkenin yatırımcıların ilgisini çekmesi nedeniyle, petrol ve pay senedi fiyatları aralarındaki ilişki incelenmelidir. Bu çalışmada makro ekonomik değişken olarak görülen brent petrolün pay senedi fiyatları üzerindeki etkisi araştırılmak istenmiştir. Petrolün BIST100 endeksine ne ölçüde etkisi olduğu değerlendirilmiştir. Bu çalışmanın amacı, yatırım yapanlar için brent petrol fiyat değişimleri ile BIST100 endeksi fiyat değişimleri arasında herhangi bir nedenselliğin olup olmadığını araştırmaktır. Sonuç olarak, ham madde ve yakıt olarak yaygın kullanılan petrolün BIST100 endeksinin nedenini oluşturduğu bulunmuştur. İncelenen dönem içerisinde VAR yöntemi kullanılarak brent petrol ve pay senedi fiyatları arasında tek yönlü bir nedensellik bulunmuş, karşılıklı bir ilişki ve anlamlı bir etki-tepki ise bulunamamıştır.
Referanslar
- Arouri, M. E. (2011). Does Crude Oil Move Stock Markets in Europe? A Sector Investigation. Economic Modelling, 28(4), 1716-1725.
- Arouri, M. E., Jouini, J. & Nguyen, D. K. (2011). Volatility Spillovers Between Oil Prices and Stock Sector Returns: Implications for Portfolio Management. Journal of International Money and Finance, 30(7), 1387-1405.
- Arouri, M. E., Jouini, J. & Nguyen, D. K. (2012). On the Impacts of Oil Price Fluctuations on Europe Equity Markets: Volatility Spillover and Hedging Effectiveness. Energy Economics, 34(2), 611-617.
- Broadstock, D. C., Cao, H. & Zhang, D. (2012). Oil Shocks and Their Impact on Energy Related Stocks in China. Energy Economics, 34(6), 1888-1895.
- Ciner, C. (2013). Oil and Stock Returns: Frequency Domain Evidence. Journal of International Financial Markets, Institutions&Money, 23(C), 1-11.
- Elmastaş Gültekin, Ö. & Aktürk Hayat, E. (2016). Altın Fiyatını Etkileyen Faktörlerin VAR Modeli ile Analizi: 2005-2015 Dönemi. Ege Akademik Bakış, 16(4), 611-625.
- Ghosh, S. & Kanjihal, K. (2014). Co-movement of International Crude Oil Price and Indian Stock Market Evidences from Nonlinear Cointegration Tests. Energy Economics, 53(C), 111-117.
- Gujarati, N. & Porter, C. (2010). Essentials of Econometrics. McGraw-Hill Irwin.
- Güler, S. & Nalın, H. T. (2013). Petrol Fiyatlarının İMKB Endeksleri Üzerindeki Etkisi. Ekonomik ve Sosyal Araştırma Dergisi, 9(2), 79-97.
- İşcan, E. (2010). Petrol Fiyatının Hisse Senedi Piyasası Üzerindeki etkisi. Maliye Dergisi, 2010(158), 607-617.
- Jain, A. & Biswal, P. (2016). Dynamic Linkages Among Oil Price, Gold Price, Exchange Rate and Stock Market in Indıa. Resources Policy, 49(C), 179-185. DOI: 10.1016/j.resourpol.2016.06.001
- Kamışlı, M., Kamışlı, S., Temizel, F. & Esen, E. (2016). Do Commodity Return Shocks Affect Financial Sector Index REturns Asymmetrically? The Case of Euro Area. International Research Journalof Applied Finance, VII(11), 334-343.
- Kaya, A. & Binici, Ö. (2014). BİST Kimya, Petrol, Plastik Endeksi Hisse Senedi Fiyatları ile Petrol Fiyatları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 15(1), 383-395.
- Koyuncu, T. (2018). BİST-100 Endeksinin Makroekonomik Değişkenler ile İlişkisi: Ampirik Bir Çalışma. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(3), 615-624.
- Kuzu, S. (2017). Petrol fiyatları ve bazı makro ekonomik değişkenlerin borsa İstanbul'da yer alan bir takım endeksler üzerindeki etkisinin araştırılması. Yonetim ve Ekonomi, 24(2), 579-599.
- Maghyereh, A. I., Awartani, B. & Bouri, E. (2016). The Directional Volatility Connectedness Between Crude Oil Markets: New Evidence from Implied Volatility. Energy Economy, 57(C), 78-93.
- Narayan, P. K. & Sharma, S. S. (2011). New Evidence on Oil Price and Firm Returns. Journal of Banking&Finance, 35(12), 3253-3262.
- Özmerdivanlı, A. (2014). Petrol Fiyatları ile BİST100 Endeksi Kapanış Fiyatları Arasındaki İlişki. Akademik Bakış Dergisi. 2014(43), 1-12.
- Papapetrou, E. (2001). Oil Price Shocks, Stock MArket, Economic Activity and Employment in Greece. Energy Economics, 23(5), 511-532.
- Sandal, M., Çemrek, F., & Yıldız, Z. (2017). BİST 100 Endeksi ile Altın ve Petrol Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisinin İncelenmesi. Journal of the Cukurova University Institute of Social Sciences, 26(3), 155-170.
- Syzdykova, A. (2017). Petrol Fiyatlarının Hisse Senedi Piyasasına Etkisi: Kazakistan Borsası Örneği. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(4), 259-269.
- Şener, S., Yılancı, V. & Tıraşoğlu, M. (2013). Petrol Fiyatları ile Borsa İstanbul'un Kapanış Fiyatları Arasındaki Saklı İlişkinin Analizi. Selçuk Üniveristesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13(26), 231-248.
- Tsai, C.L. (2015). How Do U.S. Stock Returns Respond Differently to Oil Price Shocks pre-Crisis, within The Financial Crisis, and post-Crisis? Energy Economics, 50(C), 47-62.
- Tunç, R., Güler, S. & Orçun, Ç. (2010). Petrol Fiyat Riski ve Hisse Senedi Fiyatları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi: Türkiye'de Enerji Sektörü Üzerinde Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(4), 297-315.
- Zhang, B. & Wang, P. (2014). Return and Volatility Spillovers Between China and World Oil MArkets. Economic Modelling, 42(C), 413-420.
- Zhu, H.M., Li, S.F. & Yu, K. (2011). Crude Oil Shocks and Stock Markets: A Panel Threshold Cointegration Approach. Energy Economics, 33(5), 987-994.
- Zortuk, M. & Bayrak, S. (2016). Ham Petrol Fiyat Şokları-Hisse Senedi Piyasası İlişkisi: ADL Eşik Değerli Koentegrasyon Testi. Eskişehir Osmangazi Üniveristesi İİBF Dergisi, 11(1), 7-22.