Cilt 8 Sayı 2 (2020): Business & Management Studies: An International Journal
Makaleler

İŞ YÜKÜ FAZLALIĞININ YAŞAM KALİTESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNDE İŞ- AİLE ÇATIŞMASININ ARACI ROLÜ: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA

Fuat KORKMAZER
Dr. Öğr. Üyesi, Muş Alparslan Üniversitesi
Ali AKSOY
Prof. Dr., İnönü Üniversitesi

Yayınlanmış 25.06.2020

Anahtar Kelimeler

  • Work Load Balance Quality of Life Work-Family Conflict
  • İş Yükü Fazlalığı İş- Aile Çatışması Yaşam Kalitesi

Nasıl Atıf Yapılır

İŞ YÜKÜ FAZLALIĞININ YAŞAM KALİTESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNDE İŞ- AİLE ÇATIŞMASININ ARACI ROLÜ: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. (2020). Business & Management Studies: An International Journal, 8(2), 1628-1657. https://doi.org/10.15295/bmij.v8i2.1482

Nasıl Atıf Yapılır

İŞ YÜKÜ FAZLALIĞININ YAŞAM KALİTESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNDE İŞ- AİLE ÇATIŞMASININ ARACI ROLÜ: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA. (2020). Business & Management Studies: An International Journal, 8(2), 1628-1657. https://doi.org/10.15295/bmij.v8i2.1482

Öz

Bu çalışmada, iş yükü fazlalığı algısının yaşam kalitesi üzerindeki etkisinde iş- aile çatışmasının aracı rolünün ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu çalışmanın konusu belirlenirken, ilgili değişkenlerin çalışanların motivasyonuna olumlu katkı sağlayacak şekilde dengeli olması gerektiği gerçekliğinden hareket edilmiştir. Bu amaçla TRB-2 bölgesindeki (Van, Muş, Bitlis, Hakkâri) Sağlık Bakanlığı’na bağlı devlet hastanelerinde çalışanlara bir anket uygulanmıştır. Anket, İş Yükü Fazlalığı Ölçeği, WHOQOL-BREF-TR Yaşam Kalitesi Ölçeği ve İş-Aile Çatışması ölçeklerinden oluşmaktadır. Elde edilen veriler, yapısal eşitlik modeli (YEM) ve karşılaştırmalı istatistiki analizlere tabi tutularak yorumlanmıştır. Yapılan YEM analizi sonucuna göre iş yükü fazlalığı algısının, yaşam kalitesini negatif yönde çok düşük düzeyde etkilediği, işten aileye çatışma ve aileden işe çatışmayı pozitif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. İşten aileye ve aileden işe çatışmanın ise yaşam kalitesini negatif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.                     

Referanslar

  1. Alam, M. A. (2016) Techno-Stress and Productivity: Survey Evidence From the Aviation Industry. Journal of Air Transport Management, 50(1), 62-70.
  2. Alpar, R. (2014). Uygulamalı İstatistik ve Geçerlilik-Güvenilirlik, (3. Baskı), Detay Yayıncılık, Ankara.
  3. Apaydın, M.D. (2004) Çift Kariyerli Ailelerde İş-Aile ve Aile-İş Çatışmalarının Kendini Kurgulama Düzeyleri İle İlişkisi, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  4. Avcı, K. ve Pala, K. (2004) Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesinde Çalışan Araştırma Görevlisi ve Uzman Doktorların Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(2), 81-85.
  5. Barron DN. and West E. (2007) The Emotional Costs of Caring İncurred by Men and Women in the British Labour Market. Soc Sci Med, 65(21), 60-71.
  6. Bragger, J.D., Srednicki, O.R., Kutcher, E.J. (2005) “Work- Family Conflict, Work-Family Culture And Organizational Citizenship Behaviour Among Teachers”, Journal of Business and Psychology, 20(2), 303-324.
  7. Chien LY, Lo LH, Chen CJ, Chen YC, (2003) “Quality of Life Among Primary Caregivers of Taiwanese Children with Brain Tumor”, Cancer Nurs, 26, 305-311.
  8. Cinamon, GR. and Rich, Y. (2005) Work Family Conflict among Female Teachers. Teaching and Teacher Education, 21(4), 365-378.
  9. Çarıkçı, İ.H. ve Çelikkol, Ö. (2009) İş-Aile çatışmasının Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(9), 153-170.
  10. Eroğlu, F. (2007), Davranış Bilimleri, (7. Baskı), Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
  11. Fidaner, H., Elbi, H., Fidaner, C., Eser, S.Y., Eser, E., Göker, E “WHOQOL-100 ve WHOQOL-Bref’in Psikometrik Özellikleri”, Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji (3P) Dergisi, 1999/7 (Ek2), 23-40.
  12. French SE, Lenton R, Walters V, Eyles J. (2000) An Empirical Evaluation of an Expanded Nursing Stress Scale. J Nurs Meas, 8(2), 161-178.
  13. Fu, CK. and Shaffer, MA. (2000) The Tug of Work and Family Direct and Indirect Domain Specific Determinants of Work Family Conflict. Personnel Review, 30(5), 502- 522.
  14. Giray, MD. ve Ergin, C. (2006) Çift Kariyerli Ailelerde Bireylerin Yaşadıkları İş- Aile ve Aile-İş Çatışmalarının Kendini Kurgulama Davranışı ve Yaşama Olayları ile İlişkisi, Türk Psikoloji Dergisi, 21 (57), 83-107.
  15. Greenhaus, J. and Beutell, NJ. (1985) Sources of Conflict Between Work and Family Roles, The Academy of Management Review, 10(1),76-88.
  16. Hobfoll, SE. (1989) Conservation of Resources: A new Attempt at Conceptualizing Stress, American Psychologist, 44, 513-524.
  17. Hobfoll, SE. (2001), The Influence of Culture, Community, and the NestedSelf in the Stress Rocess: Advancing Conservation of Resources Theory. Applied Psychology: An International Review, 50 (3), 337-421.
  18. İmoisili, OA. (1985). Task Complexity, Budget Style of Evaluating Performance and Managerial Stress: an Empirical Investigation. Ph.D. dissertation. University of Pittsburgh
  19. Kaçmaz N. (2005) Tükenmişlik Sendromu, İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 68, 29-32.
  20. Karoshı, (2003) Reduce Stress, Workload and Work Time and İmprove Work-Life Balance Before İt's Too Late, Hot Topics in Collective Bargaining Issues, Public Servise for Alliance of Canada, 5, 1-19.
  21. Katyayani, J. and Bussareddy, V. (2011) Work-Famıly Conflıct Among Paramedıcal Staff, Mustang Journal of Business & Ethics, 2, 121-127.
  22. Kaya, M. (2004) Ankara’da 112 Acil Yardım Hizmetleri Sağlık Çalışanlarının Öznel Yaşam Kalitelerinin Değerlendirilmesi, Sağlık ve Toplum Dergisi,14 (4),1-14.
  23. Keser, A. (2005) The Relationship Between Job and Life Satisfaction in Automobile Sector Employees in Bursa – Turkey, İş-Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 7 (2), 52-63
  24. Keser, A. (2006) Çağrı Merkezi Çalışanlarında İş Yükü Düzeyi İle İş Doyumu İlişkisinin Araştırılması”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 100-119
  25. Lydon, J., Pierce, T. and O'regan, S., (1997) Coping With Moral Commitment to Longdistance Dating Relationship”, Journal of Personality and Social Psychology, 73, 104-113.
  26. Madsen, R.S. (2003) The Effects of Home Based Teleworking on Family Conflict, Human Resource Development Quarterly, 14 (1), 35-58.
  27. Meeks S, and Murrell SA. (2001) Contribution of Education to Health and Life Satisfaction in Older Adults Mediated by Negative Affect, J Aging Health, 13, 92-119.
  28. Meydan, CH. ve Şeşen, H. (2015), Yapısal Eşitlik Modellemesi – AMOS Uygulamaları, Detay Yayıncılık, Ankara.
  29. Netemeyer, G. Richard., Boles, S. James., McMurrian, R. (1996) Development and Validation of Work Family Conflict and Family Work Conflict Scales, Journal of Applied Psychology, 81 (4), 400-410.
  30. Özkalp, E. ve Kırel, Ç. (2013). Örgütsel Davranış, 6. Baskı, Ekin Kitabevi Yayınları Bursa.
  31. Schulze, N. (1998) Yaşam Kalitesini Yükselten Temel Unsur Olarak İşin İnsancıllaştırılması, 6. Ergonomi Kongresi, MPM Yayınları No: 622, 519–532.
  32. Sönmez, H. Er, F. ve Eryılmaz, H. (2015) Hemşirelerde İş-Aile Çatışmasının Farklı Demografik Özelliklerle İlişkisinin Correspondence Analiziyle Belirlenmesi, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7 (3), 1-8
  33. Syed Saad, HS. Ahsan, RJ. Jabran, A. Wasiq, E. Ihsan, U. and Syed NR. (2011) Workload and Performance of Employees, Interdıscıplınary Journal of Contemporary Research in Busıness, 3 (5), 256-267
  34. Şenol Y. ve Türkay M. (2006) Yaşam Kalitesi Ölçütlerinde Taraf Tutma: Cevap Kayması, TAF Preventive Medicine Bulletin, 5(5), 382- 389
  35. Wallace, JE. (1999) Work-to-Nonwork Conflict Among Married Male and Female Lawyers”, Journal of Organizational Behavior. 20, 797-816.
  36. Yıldırım, A. ve Hacıhasanoğlu R. (2011) Sağlık Çalışanlarında Yaşam Kalitesi ve Etkileyen Değişkenler, Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2 (2), 61-68
  37. Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2014). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri, (4. Baskı), Detay Yayıncılık, Ankara.
  38. Yıldırımçakar, Ş. (2015) Sağlık Çalışanları ve Yaşam Kalitesi, Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  39. Yüksel, Ö. (2003) İnsan Kaynakları Yönetimi, Gazi Kitabevi, Ankara.
  40. Yüksel, İ. (2005) İş Aile Çatışmasının Kariyer Tatmini ve İş Tatmini Davranışları ile İlişkisi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19 (2), 301- 314.
  41. Yürür, Ş. (2011) Öğrenilmiş Güçlülük, Kıdem ve Medeni Durumun Duygusal Tükenmedeki Rolü: Kaynakların Korunması Teorisi Kapsamında Bir Analiz, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25 (1), 107-126
  42. Zincirkıran, M. (2013) İşkoliklik İle İş-Aile Çatışması İlişkisinin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi: Sağlık İşletmelerinde Bir Uygulama, Doktora Tezi, Dicle Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır.