Cilt 8 Sayı 1 (2020): Business & Management Studies: An International Journal
Makaleler

TÜRKİYE’DE FİNANSAL DERİNLEŞME VE VERGİ GELİRLERİ İLİŞKİSİ: ARDL SINIR TESTİ YAKLAŞIMI

Serkan ŞAHİN
Dr. Öğr. Üyesi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

Yayınlanmış 25.03.2020

Anahtar Kelimeler

  • Financial Deepening, Tax Revenues, ARDL Bounds Testing Approach
  • Finansal Derinleşme, Vergi Gelirleri, ARDL Sınır Testi Yaklaşımı

Nasıl Atıf Yapılır

TÜRKİYE’DE FİNANSAL DERİNLEŞME VE VERGİ GELİRLERİ İLİŞKİSİ: ARDL SINIR TESTİ YAKLAŞIMI. (2020). Business & Management Studies: An International Journal, 8(1), 688-710. https://doi.org/10.15295/bmij.v8i1.1437

Nasıl Atıf Yapılır

TÜRKİYE’DE FİNANSAL DERİNLEŞME VE VERGİ GELİRLERİ İLİŞKİSİ: ARDL SINIR TESTİ YAKLAŞIMI. (2020). Business & Management Studies: An International Journal, 8(1), 688-710. https://doi.org/10.15295/bmij.v8i1.1437

Öz

Kamu yatırımları için önemli bir kaynak olma özelliğini taşıyan vergi gelirleri ile finansal gelişmenin alt boyutlarından birisi olarak nitelendirilebilecek olan finansal derinleşme arasındaki etkileşim vergi politikalarının belirlenmesinde etkili bir faktör olabilmektedir. Buna göre, vergi gelirleri ile finansal derinleşme arasındaki etkileşimin pozitif ya da negatif olması uygulanacak politikaların farklılaşmasına neden olabilmektedir. Bu açıdan değerlendirildiğinde Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler için vergi gelirleri ve finansal derinleşme arasındaki ilişkinin uzun ve kısa dönemde incelenmesi önem arz etmektedir. Bu kapsamda bu çalışmanın amacı finansal derinleşme ile vergi gelirleri ilişkisinin Türkiye için incelenmesi olarak belirlenmiştir. Yürütülen bu çalışmada, 1980-2016 yılları arasındaki dönemde Türkiye’de vergi gelirleri ile finansal derinleşme arasındaki uzun dönemli etkileşim ARDL sınır testi, kısa dönem ilişki ise hata düzeltme modeli yardımı ile incelenmiştir. Elde edilen bulgular vergi gelirleri ile finansal kurumlar derinleşme endeksi arasında uzun dönem bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Buna göre, Türkiye’de vergi gelirleri ile finansal derinleşmenin uzun dönemde birlikte hareket ettikleri söylenebilmektedir.

Referanslar

  1. Abdlaziz, R. A., Rahim, K. A ve Adamu, P. (2016). “Oil and Food Prices Co-integration Nexus for Indonesia: A Non-linear Autoregressive Distributed Lag Analysis”, International Journal of Energy Economics and Policy, 6(1), 82-87.
  2. Abosedra, S., Shahbaz, M. ve Nawaz, K. (2016). “Modeling Causality between Financial Deepening and Poverty Reduction in Egypt”, Social Indicators Research, 126, 955-969.
  3. Akçay, S., Sağbaş, İ. ve Demirtaş, G. (2016). “Financial Development and Tax Revenue Nexus in Turkey”, Journal of Economics and Development Studies, 4(1), 103-108.
  4. Akel, V. ve Gazel, S. (2014). “Döviz Kurları ile BİST Sanayi Endeksi Arasındaki Eşbütünleşme İlişkisi: Bir ARDL Sınır Testi Yaklaşımı”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 44(Temmuz-Aralık), 23-41.
  5. Akram, N. (2016). “Do Financial Sector Activities Affect Tax Revenue in Pakistan?”, Lahore Journal of Economics, 21(2), 153-169.
  6. Alrabadi, D. ve Kharabsheh, B. (2016). “Financial Deepening and Economic Growth: The Case of Jordan”, Journal of Accounting and Finance, 16(6), 158-166.
  7. Anbar, A. ve Karabıyık, L. (2018). Sermaye Piyasası ve Yatırım Analizi, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.
  8. Bayar, Y., Şaşmaz, M. ve Öztürk, Ö. F. (2017). “Finansal Gelişme ve Vergi Gelirleri: OECD Ülkeleri Örneği” Eurasian Academy of Sciences Eurasian Business & Economics Journal, 12, 51-63.
  9. Bayar, Y. ve Karamelikli, H. (2017). “Financial Development and Tax Revenues in Turkey: A Non-Linear Cointegration Analysis”, European Journal of Applied Economics, 14(2), 43-58.
  10. Bhattarai, K. (2013). “Financial Deepening and Economic Growth”, MPRA Çalışma Metni, No. 92135, Erişim adresi: https://mpra.ub.uni-muenchen.de/92135/.
  11. Breusch, T. S. (1978). “Testing for Autocorrelation in Dynamic Linear Models”, Australian Economic Papers, 17, 334-55.
  12. Breusch, T. S. ve Pagan, A. (1979). “A Simple Test for Heteroscedasticity and Random Coefficient Variation”, Econometrica, 47, 1287-1294.
  13. Chang, S. C. ve Wu, C. H. (2012). “The Relationship between Financial Deepening and Economic Growth in Taiwan”, In: Zhu M. (Edit) Business, Economics, Financial Sciences, and Management. Advances in Intelligent and Soft Computing, 143. Springer, Berlin, Heidelberg, Erişim adresi: https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-642-27966-9_29#citeas
  14. Clark, W. S. (2007). “Tax Policy for Investment”, eJournal of Tax Research, 5(2), 244-265.
  15. Demirgüç-Kunt, A. ve Huizinga, H. (2001). “The Taxation of Domestic and Foreign Banking”, Journal of Public Economics,79, 429-453.
  16. Dickey, D. A ve Fuller, W. A. (1979). “Distribution of Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Journal of the American Statistical Association, 74, 427-431.
  17. Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1981). “Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Econometrica, 49(4), 1057-1072.
  18. Durkaya, M. ve Ceylan, S. (2006). “Vergi Gelirleri ve Ekonomik Büyüme”, Maliye Dergisi, 150, 79-89.
  19. Durusu-Çiftçi, D., İspir, M. S. ve Yetkiner, H. (2017). “Financial Development and Economic Growth: Some Theory and More Evidence”, Journal of Policy Modeling, 39, 290-306.
  20. Edirisuriya, P. (2016). “Financial Deepening and Corruption in Selected Southeast Asian Countries: A Comparison with South Asia”, European Journal of East Asian Studies, 15(1), 62-85.
  21. Elliot, G. Rosenberg, T. ve Stock, J. H. (1996). “Efficient Tests for an Autoregressive Unit Root”, Econometrica, 64, 813-816.
  22. Engle, R. F. ve Granger, C. W. J. (1987). “Cointegration and Error Correction: Representation, Estimation and Testing”, Econometrica, 55, 251-276.
  23. Erim, N. ve Türk, A. (2005). “Finansal Gelişme ve İktisadi Büyüme”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 21-45.
  24. Erkişi, K. ve Ceyhan, T. (2019). “Financial Deepening and Economic Growth: A Case of Turkey”, Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 97-125.
  25. Golob, J. E. (1995). “How Would Tax Reform Affect Financial Markets?”, Economic Review, Federal Reserve Bank of Kansas City, 80(Q IV), 19-39.
  26. Gnangnon, S. K. (2019). “Financial Development and Tax Revenue in Developing Countries: Investigating the International Trade and Economic Growth Channels”, ZBW – Leibniz Information Centre for Economics, Kiel, Hamburg Çalışma Metni, Erişim adresi: https://www.econstor.eu/handle/10419/206628.
  27. Godfrey, L. G. (1978). “Testing For Higher Order Serial Correlation in Regression Equations When The Regressors Include Lagged Dependent Variables”, Econometrica, 46, 1303-1310.
  28. Hsueh, S. J., Hu, Y. H. ve Tu, C. H. (2013). “Economic growth and financial development in Asian countries: A Bootstrap Panel Granger Causality Analysis”, Economic Modelling, 32, 294-301.
  29. IMF veri tabanı (2019). Data Query. Erişim adresi: https://data.imf.org/?sk=F8032E80-B36C-43B1-AC26-493C5B1CD33B&sId=1481126573525.
  30. Inoue, T. ve Hamori, S. (2012). “How Has Financial Deepening Affected Poverty Reduction in India? Empirical Analysis Using State level Panel Data”, Applied Financial Economics, 22(5), 395-408.
  31. Johansen, S. (1988). “Statistical Analysis of Cointegration Vectors”, Journal of Economics Dynamic and Control, 12(2-3), 231-254.
  32. Kahyaoğlu, H. ve Duygulu-Abuk, A. (2005). “Finansal Varlık Fiyatlarındaki Değişme-Parasal Büyüklükler Etkileşimi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(1), 63-85.
  33. Kandır, S. Y., İskenderoğlu, Ö. ve Önal, Y. B. (2007). “Investigating the Relationship between Financial Development and Economic Growth”, Çukurova Ünviersitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 311-326.
  34. Kar, M., Nazlıoğlu, Ş. ve Ağır, H. (2014). “Trade Openness, Financial Development and Economic Growth in Turkey: Linear and Nonlinear Causality Analysis”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 8(1), 63-86.
  35. Karahan, Ö. ve Yılgör, M. (2011). “Financial Deepening and Economic Growth in Turkey”, MIBES Transactions, 5(2), 19-29.
  36. Kwiatkowski, D., Phillips, P. C. B., Schmidt, P. ve Shin, Y. (1992). “Testing the Null Hypothesis of Stationarity Against the Alternative of a Unit Root: How Sure are we that Economic Time Series have a Unit Root?”, Journal of Econometrics, 54, 159-178.
  37. Levine, R. (1997). “Financial Development and Economic Growth: Views and Agenda”, Journal of Economic Literature, 35(2), 688-726.
  38. Liang, Q. ve Teng, J. Z. (2006). “Financial Development and Economic Growth: Evidence From China”, China Economic Review, 17, 395-411.
  39. Mirdala, R. (2011). “Financial Deepening and Economic Growth in the European Transition Economies”, Journal of Applied Economic Sciences, 6(2), 177-194.
  40. Mollaahmetoğlu, E. (2016). “Finansal Derinleşme: Türkiye’nin Finansal Derinliği ve Panel Veri Analizi”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 25, 32-54.
  41. Mutlu, A. ve Çelen, M. (2012). “Dolaylı ve Dolaysız Vergilerin Türk Mali Sistemi İçerisindeki Yeri: Siyasal, Sosyal ve Ekonomik Sonuçları”, TÜSİAD Araştırma Raporu, Sis Matbaacılık, İstanbul, Erişim adresi: https://tusiad.org/tr/yayinlar/raporlar/item/6843-dolayli-ve-dolaysiz-vergilerin-turk-mali-sistemi-icerisindeki-yeri-siyasal-sosyal-ve-ekonomik-sonuclari
  42. Mutlugün, B. (2014). “The Relationship between Financial Development and Economic Growth for Turkey”, İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi, 1(2), 85-115.
  43. Ng, S. ve Perron, P. (2001). “Lag Length Selection and the Construction of Unit Root Tests with Good Size and Power”, Econometrica, 69(6), 1519-1554.
  44. Nnyanzi, J. B. O, Bbale, J. M. ve Sendi, R. (2018). “Financial Development and Tax Revenue: How Catalytic are Political Development and Corruption?”, International Journal of Economics and Finance, 10(8), 92-104.
  45. OECD veri tabanı (2019). Tax Revenues. Erişim adresi: https://data.oecd.org/tax/tax-revenue.htm#indicator-chart.
  46. Oruç, S. ve Turgut, A. (2014). “Finansal Derinleşme, Ekonomik Büyüme ve Türk Finans Sistemi (1990-2010)”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Dr. Mehmet Yıldız Özel Sayısı, 109-118.
  47. Ott, M. ve Tatom, J. A. (2006). “Money and Taxes: The Relation between Financial Sector Development and Taxation”, MPRA Paper 4117 University Library of Munich, Germany Çalışma Metni, Erişim adresi: https://mpra.ub.uni-muenchen.de/4117/1/MPRA_paper_4117.pdf
  48. Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. (2001). “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships”, Journal of Applied Econometrics, 16, 289-326.
  49. Phillips, P. C. B. ve Perron, P. (1988). “Testing for a Unit Root in Time Series Regression”, Biometrika, 75(2), 335-346.
  50. Pradhan, R. P. (2010). “Financial Deepening, Foreign Direct Investment and Economic Growth: Are They Cointegrated”, International Journal of Financial Research, 1(1), 37-43.
  51. Rewilak, J. (2017). “The Role of Financial Development in Poverty Reduction”, Review of Development Finance, 7(2), 169-176.
  52. Samargandi, N., Fidrmuc, J. ve Ghosh, S. (2015). “Is the Relationship between Financial Development and Economic Growth Monotonic? Evidence from a Sample of Middle-Income Countries”, World Development, 68, 66-81.
  53. Sharmiladevi, J. C (2015). “Financial Deepening, Foreign Direct Investment and Economic Growth”, Asian Journal of Management Research, 6(1), 56-62.
  54. Sivrerekli-Demircan, E. (2003). “Vergilendirmenin Ekonomik Büyüme ve Kalkınmaya Etkisi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2), 97-116.
  55. Taha, R., Colombage, S. R. N., Maslyuk, S. ve Nanthakumar, L. (2013). “Does Financial System Activity Affect Tax Revenue in Malaysia? Bounds Testing and Causality Approach”, Journal of Asian Economics, 24 (1), 147-157.
  56. Terzi, H. (2004). “Türkiye’de Enflasyon ve Ekonomik Büyüme İlişkisi (1924-2002)”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(3), 59-75.
  57. Tetik, S. (2011). “Türkiye’de Ekonomik Büyüme İle Enerji Harcamaları Arasındaki İlişki”, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
  58. Thornton, J. (1994). “Financial Deepening and Economic Growth: Evidence From Asian Economies”, Savings and Development, 18(1), 41-51.
  59. Tavares, J. ve Valkanov, R. I. (2001). “The Neglected Effect of Fiscal Policy on Stock and Bond Returns”, EFA 2003 Annual Conference Paper No. 201; UCLA, Anderson School of Management Working Paper FEUNL Working Paper No. 413, Erişim adresi: https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=291670
  60. Uyar-Bozdağlıoğlu, E. Y. (2007). “Türkiye’nin İthalat ve İhracatinin Eşbütünleşme Yöntemi İle Analizi (1990-2007)”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(3), 213-224.
  61. Yaroson, E. (2013). “Corruption and Financıal Sector Performance: Empirical Evidence from Nigeria”, International Journal of Multidisciplinary Thought, 3(2), 507-519.
  62. https://data.imf.org/?sk=F8032E80-B36C-43B1-AC26-493C5B1CD33B&sId=1480712464593