Cilt 2 Sayı 1 (2014): BUSINESS & MANAGEMENT STUDIES: AN INTERNATIONAL JOURNAL
Makaleler

NÖROPAZARLAMA ve UYGULAYICILARIN PERSPEKTİFİYLE ETİK YÖNÜ

Selami Mahmut AKIN
Sakarya Üniversitesi SBE
Biyografi
Nihal SÜTÜTEMİZ
Sakarya Üniversitesi, Doç. Dr.

Yayınlanmış 20.11.2014

Anahtar Kelimeler

  • Nöropazarlama,
  • Etik,
  • Ahlak

Nasıl Atıf Yapılır

NÖROPAZARLAMA ve UYGULAYICILARIN PERSPEKTİFİYLE ETİK YÖNÜ. (2014). Business & Management Studies: An International Journal, 2(1), 67-83. https://doi.org/10.15295/bmij.v2i1.61

Nasıl Atıf Yapılır

NÖROPAZARLAMA ve UYGULAYICILARIN PERSPEKTİFİYLE ETİK YÖNÜ. (2014). Business & Management Studies: An International Journal, 2(1), 67-83. https://doi.org/10.15295/bmij.v2i1.61

Öz

Son yıllarda ortaya çıkan nöropazarlama, beynin kişisel tercihlerle ilgili saklı kalmış bilgiler içerdiğini, beyin aktiviteleri ve sözel tercihler arasında ilişki olduğunu varsaymaktadır. Nöropazarlama, bu ilişkiye dayanarak tıpta kullanılan çeşitli teknikleri, tüketiciyi daha iyi anlamak ve pazarlama stratejileri oluşturmak amacıyla kullanmaktadır. Nöropazarlamada kullanılan teknikler, tüketiciler hakkında elde edilen verilerin ticari maksatlı kazançların yükseltilmesi hakkındaki etik kaygılara neden olmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın amacı, nöropazarlamayı ve uygulayıcılar perspektifinden etik yönünü ele alarak, şirket yöneticilerinin konuya bakış açışlarını ortaya çıkarmaktır. Bu amaçla, araştırmanın alanını İstanbul’daki nöropazarlama tekniklerini uygulayan pazarlama araştırma şirketleri oluşturmaktadır. Söz konusu şirketlerden ThinkNeuro ve Affectspots bu araştırmaya katılmayı kabul ettiğinden, araştırmanın örneklemi olarak belirlenmiştir. Veriler, iki şirketin yöneticileri ile mülakat yapılarak elde edilmiş ve betimsel analiz sonucu farklı yaklaşımlar olduğu gözlenmiştir. Araştırma sonucunda şirketlerin nöropazarlamaya dair açıklamaları literatürle örtüşmüştür. Şirketlerin nöropazarlamanın etik yönüne dair değerlendirmeleri, etik kuramının teleolojik ve deontolojik yaklaşımlarına göre ele alınmıştır.

Referanslar

  1. Altunışık, R., Özdemir, Ş. ve Torlak, Ö. (2006), Modern Pazarlama, Sakarya, Değişim Yayınları.
  2. Ariely, D. ve Berns, G. S. (2010), Neuromarketing: The Hope And Hype Of Neuromarketing In Business, Nature, 11(5), 284-292.
  3. Ay, C. ve Aytekin, P. (2005), Reklamda Etik, Öneri, 6(24), 45-60.
  4. Butler, M. J. R. (2008), Neuromarketing And The Perception Of Knowledge, Journal of Consumer Behaviour, 7, 415-419.
  5. Damasio, A. (2006), Descartes’ın Yanılgısı, İstanbul, Varlık Yayınları.
  6. Eser, Z., Işın, F. B., Tolon, M. (2011), Perceptions of marketing academics, neurologists, and marketing professionals about neuromarketing, Journal of Marketing Management, 27(7), 854-868.
  7. Fugate, D., (2007), Neuromarketing - a laymans look at neuroscience and its potantial app to marketing practice, 24(7), 385-394.
  8. Giray, C. ve Girişken, Y., (2013), Gözün Bilinç Seviyesinde Duyumsayamadığı Uyaranları Beynin Algılaması Mümkün Müdür? Nöropazarlama Yöntemi İle Ölçümleme Üzerine Deneysel Bir Tasarım, 18. Ulusal Pazarlama Kongresi Bildiri Kitabı, 608-618.
  9. Lee, N., Broderick, A.J., Chamberlain, L., (2007), What Is Neuromarketing? A Discussion And Agenda For Future Research, International Journal of Psychophysiology, 63, 199-204.
  10. Leon, Z., (2010), Neuromarketing: Exploring the brain of the consumer, Springer-Verlag Berlin Heidelberg.
  11. Madan, C. R., (2010), Neuromarketıng: The Next Step In Market Research?, Eureka, 1(1), 34-42.
  12. Menekşe, R., (2008), Ankara’da Faaliyet Gösteren A Grubu Seyahat Acentalarında Çalışmakta Olan Personelin Tüketiciye Karşı Etik Davranışlarını Algılama Düzeyleri Üzerine Ampirik Bir Araştırma, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 83-117.
  13. Murphy, E. R., Judy I., ve Peter B. R., (2008), Neuroethics Of Neuromarketing, Journal of Consumer Behaviour, 7, 293-302.
  14. McClure, S. M., Li, J., Tomlin, D., Cypert, K. S., Montague, L. M., ve Montague P. R., (2004), Neural Correlates of Behavioral Preference for Culturally Familiar Drinks, Neuron, 44(14), 379–387.
  15. Özdemir, E., (2009), Pazarlama Araştırmasında Etik Karar Alma, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 64(2), 119-144.
  16. Özyer, K. ve Azizoğlu Ö., (2010), Demogrofik Değişkenlerin Kişilerin Etik Tutumları Üzerindeki Etkileri, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(2), 59-84.
  17. Pop, N. A. ve Iorga, A. M., (2012), A New Challange For Contemporary Marketing – Neuromarketing, Management & Marketing, 7(4), 631-644.
  18. Torlak, Ö., (2009), Pazarlama Ahlakı, Beta Basım.
  19. Ural, T., (2008), Pazarlamada Yeni Yaklaşım: Nöropazarlama Üzerine Kuramsal Bir Değerlendirme, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 421-432.
  20. Usta, A., (2011), Kuramdan Uygulamaya Kamu Yönetiminde Etik ve Ahlak, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İİBF Dergisi, 1(2), 39-49.
  21. Ülman, Y. I., (2010), Etik, Biyoetik, Hukuk: Temel Kavramlar ve Yaklaşımlar, Acıbadem Universitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-4.
  22. Yücel, A. ve Çubuk F., (2013), Nöropazarlama Ve Bilinçaltı Reklamcılık Yaklaşımlarının Karşılaştırılması, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(2), 172-183.
  23. Zaltman, G., (2000), Consumer Researchers: Take a Hike!, Journal of Consumer Research, 26(3), 423-428.
  24. http://www.nmsba.com/ethics, Erişim: 01/11/2013
  25. http://tucrin.deu.edu.tr/index.php/klinik-arast-rma-nedir, Erişim: 05/11/2013
  26. http://www.ctf.istanbul.edu.tr/etikkurul/etik_kurul_%20formlar/helsinki-bildirgesi.pdf, Erişim: 15/11/2013