Cilt 7 Sayı 4 (2019): Business & Management Studies: An International Journal
Makaleler

TÜRKİYE’DE ACİL SERVİSLERİN TOPLAM FAKTÖR VERİMLİLİKLERİNİN MALMQUİST İNDEKSİ İLE ÖLÇÜLMESİ

Ümit NALDÖKEN
Dr. Öğr.Üyesi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
Ümit ÇIRAKLI
Dr. Öğr.Üyesi, Yozgat Bozok Üniversitesi

Yayınlanmış 25.09.2019

Anahtar Kelimeler

  • Malquist index; Emergency services; Efficiency; Turkey
  • Malquist indeksi; Acil servis; Etkinlik; Türkiye

Nasıl Atıf Yapılır

TÜRKİYE’DE ACİL SERVİSLERİN TOPLAM FAKTÖR VERİMLİLİKLERİNİN MALMQUİST İNDEKSİ İLE ÖLÇÜLMESİ. (2019). Business & Management Studies: An International Journal, 7(4), 1870-1887. https://doi.org/10.15295/bmij.v7i4.1167

Nasıl Atıf Yapılır

TÜRKİYE’DE ACİL SERVİSLERİN TOPLAM FAKTÖR VERİMLİLİKLERİNİN MALMQUİST İNDEKSİ İLE ÖLÇÜLMESİ. (2019). Business & Management Studies: An International Journal, 7(4), 1870-1887. https://doi.org/10.15295/bmij.v7i4.1167

Öz

Bu çalışma, Türkiye’de acil servislerin 2013-2016 yılları arasında toplam faktör verimliliklerini ve toplam faktör verimliliklerindeki değişimi incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda, Türkiye’de 81 ilde acil servislere ait girdi ve çıktı değişkenleri kullanılarak acil servislerin toplam faktör verimlilikleri Malmquist indeksi yöntemi ile hesaplanmıştır. Çalışma sonucunda, genel olarak Malmquist toplam faktör verimliliği ve bileşenlerindeki değişim açısından 2014-2015 döneminde birtakım gerilemeler olduğu diğer dönemlerde ise Türkiye’de acil servislerin etkin bir şekilde çalıştıkları sonucuna ulaşılmıştır. 2014-2015 döneminde toplam faktör verimliliğindeki azalmada ise özellikle hekim sayısı açısından girdi kontrolünde başarı sağlanamadığı değerlendirilmektedir. Acil vakalara kısa sürede erişimde özelikle ambulans ve diğer sağlık personeli sayısının önemli unsurlar olduğu, bunların sayısındaki artışla birlikte özellikle hekim sayısının artışının daha dikkatli yapılmasının etkinliği artıracağı değerlendirilmektedir.

Referanslar

  1. Acı, A. (2015). Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) Ülkelerinin Ar-Ge Etkinliklerinin Verzi Zarflama (VZA) Yöntemi İle Belirlenmesi. (Yüksek Lisans), Gazi Üniversitesi, Ankara.
  2. Al-Refaie, A., Fouad, R. H., Li, M-H., & Shurrab, M. (2014). Applying simulation and DEA to improve performance of emergency department in a Jordanian hospital. Simulation Modelling Practice and Theory, 41, 59–72.
  3. Asmild, M., Paradi, J. C., Aggarwall, V., & Schaffnit, C. (2004). Combining DEA window analysis with the Malmquist index approach in a study of the Canadian banking industry. Journal of Productivity Analysis, 21(1), 67-89.
  4. Azadeh, A., Ahvazi, M. P., Haghighii, S. M., & Keramati, A. (2016). Simulation optimization of an emergency department by modeling human errors. Simulation Modelling Practice and Theory, 67, 117–136.
  5. Banker, R. D., Charnes, A., & Cooper, W. W. (1984). Some models for estimating technical and scale inefficiencies in data envelopment analysis. Management science, 30(9), 1078-1092.
  6. Beylik, U., Kayral, İ. H., & Naldöken, Ü. (2015). Sağlik Hizmet Etkinliği Açisindan Kamu Hastane Birlikleri Performans Analizi. Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 39(2), 203-224.
  7. Cenger, H. (2011). İMKB’de İşlem Gören Çimento Şirketlerinin Performanslarının Ölçülmesinde Veri Zarflama Analizi Yaklaşımı. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(3-4), 31-44.
  8. Charnes, A., & Cooper, W. W. (1985). Preface to topics in data envelopment analysis. Annals of Operations research, 2(1), 59-94.
  9. Charnes, A., Cooper, W. W., Golany, B., Seiford, L., & Stutz, J. (1985). Foundations of data envelopment analysis for Pareto-Koopmans efficient empirical production functions. Journal of Econometrics, 30(1-2), 91-107.
  10. Charnes, A., Cooper, W. W., & Rhodes, E. (1978). Measuring the efficiency of decision making units. European journal of operational research, 2(6), 429-444.
  11. Cooper, W. W., Seiford, L. M., & Tone, K. (2007). A comprehensive text with models, applications, references and DEA-solver software. Springer Science+ Business Media.
  12. Çakmak, M., Öktem, M. K., & Ömürgönülşen, U. (2009). Türk Kamu Hastanelerinde Teknik Verimlilik Sorunu: Veri Zarflama Analizi Tekniği ile Sağlık Bakanlığı’na Bağlı Kadın Doğum Hastanelerinin Teknik Verimliliklerinin Ölçülmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 12(1), 1-36).
  13. Çakır, S., & Perçin, S. (2012). Kamu şeker fabrikalarında etkinlik ölçümü: VZA-Malmquist TFV uygulaması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(4), 49-64.
  14. Dizkırıcı, A. S. (2014). Borsa İstanbul Gıda, İçecek Endeksine Kote İşletmelerin Finansal Performanslarının Veri Zarflama Analizi ile Ölçümü ve Malmquist Endeksine Göre Karşılaştırılması. Muhasebe ve Finansman Dergisi(63), 151-170.
  15. Farrell, M. J. (1957). The measurement of productive efficiency. Journal of the Royal Statistical Society: Series A (General), 120(3), 253-281.
  16. Førsund, F. R., & Hjalmarsson, L. (2004). Calculating scale elasticity in DEA models. Journal of the Operational Research Society, 55(10), 1023-1038.
  17. Førsund, F. R., & Sarafoglou, N. (2002). On the origins of data envelopment analysis. Journal of Productivity Analysis, 17(1-2), 23-40.
  18. Göçen, A., & Ateş, M. (2011). Acil Sağlık Hizmetleri. In M. Ateş (Ed.), Sağlık Hizmetleri Yönetimi (pp. 39-99). İstanbul: Beta Basım Yayım.
  19. Grasskopf, S., Margaritis, D., & Valdmains, V. (2001). The Effects of Teaching on Hospital Productivity. Socio-Economic Planning Sciences, 35(3), 189-204.
  20. Grifell-Tatjé, E., & Lovell, C. K. (1995). A note on the Malmquist productivity index. Economics letters, 47(2), 169-175.
  21. Gruca, S.T. & Nath, D. (2001). The Technical Efficiency of Hospitals under a Single Payer System: The Case of Ontario Community Hospitals. Health Care Management Science, 4(2), 91-101.
  22. Gül, G. (2012). Hastane Öncesi Acil Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Personele Yönelik Hasta Ve Çalışan Güvenliğinin İncelenmesi. Quality Improvement in Health and Accreditation Program, Postgraduate Thesis, 16-17.
  23. Güleş, H. K., & Özata M. (2004). Hizmet Sektöründe Göreli Etkinlik Ölçümü: Özel Hastaneler Veri Zarflama Analizi Uygulaması Örneği. IV Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu Bildirler Kitabı (ss.729-734). Konya.
  24. Gülsevin, G., & Türkan, A. H. (2012). Afyonkarahisar hastanelerinin etkinliklerinin veri zarflama analizi ile değerlendirilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 12(2), 1-8.
  25. Karaduman, A. (2006). Data envelopment analysis and Malmquist Total Factor Productivity (TFP) index: an application to Turkish automotive industry.
  26. Kobusingye, O. C., Hyder, A. A., Bishai, D., Hicks, E. R., Mock, C., & Joshipura, M. (2005). Emergency medical systems in low-and middle-income countries: recommendations for action. Bulletin of the World Health Organization, 83, 626-631.
  27. Kula, V., Kandemir, T., & Özdemir, L. (2009). VZA Malmquist toplam faktör verimlilik ölçüsü: İMKB'ye koteli çimento şirketleri üzerine bir araştırma. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 9(7), 188-202.
  28. Lorcu, F. (2010). Malmquist toplam faktör verimlilik endeksi: Türk otomotiv sanayi uygulaması. Istanbul University Journal of the School of Business Administration, 39(2).
  29. Nahhasa, A., Awaldia, A., & Reggelin, T. (2017). Simulation and the Emergency Department Overcrowding Problem. Procedia Engineering, 178, 368-376.
  30. Özata, M., & Aslan, Ş. (2005). Veri Zarflama Analizi Yöntemi ile Hastanelerde Etkinlik Ölçümü: Üniversite ve Devlet Hastaneleri Uygulaması. Hastane Yönetimi, 2, 1-8.
  31. Özata, M., & Sevinç, İ. (2010). Konya’daki Sağlik Ocaklarinin Etkinlik Düzeylerinin Veri Zarflama Analizi Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(1), 77-87.
  32. Özel, G. (2010). Tüm Yönleriyle Acil Tıp Tanı Tedavi ve Uygulama Kitabı (1. bs.). In Z. Kekeç (Ed.), Tüm Yönleriyle Acil Tıp: Tanı Tedavi ve Uygulama Kitabı İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi.
  33. Pons, P. T., & Murray, R. (2005). EMS systems. In J. A. Brennan & J. R. Krohmer (Eds.), Principles of EMS systems (3rd. ed., pp. 18-29). Sudbury, Massachusetts: Jones & Bartlett Learning.
  34. Ramanathan, R. (2003). An introduction to data envelopment analysis: a tool for performance measurement: Sage.
  35. Resmi Gazete. (2000). Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği Ankara: Resmi Gazete, Sayı: 24046, Tarih: 11.05.2000.
  36. Resmi Gazete. (2006). Ambulans ve Acil Sağlık Araçları ile Ambulans Hizmetleri Yönetmeliği. Ankara: Resmi Gazete, Sayı: 26369, Tarih: 07.12.2006.
  37. Sofuoğlu, T., Erol, O., & Topaçoğlu, H. (2009). Ambulans Ekipleri Standardizasyonu. Retrieved from İzmir.
  38. Walz, B. J. (2001). Introduction to EMS systems: United Nations Publications.
  39. Webb, R. (2003). Levels of efficiency in UK retail banks: a DEA window analysis. Int. J. of the economics of business, 10(3), 305-322.